Toespraak van Koning Willem-Alexander bij het staatsbanket ter gelegenheid van het staatsbezoek aan Griekenland
De toespraak is uitgesproken in het Engels.
Mevrouw de President,
Twee keer moest het worden uitgesteld en nu is het eindelijk zover! Wat een groot plezier om een Staatsbezoek te brengen aan de Helleense Republiek.
Wij hadden u eind vorig jaar willen bezoeken, als een eerbetoon tweehonderd jaar na het begin van de opstand die uw onafhankelijkheid inluidde. Op Spetses, waar wij vaak komen, staat het standbeeld van Bouboulina fier op het centrale plein. Zij symboliseert de inzet van vrouwen voor een vrij en sterk Griekenland. Een lange traditie, waarin ook u staat, als eerste vrouwelijke president van de Helleense Republiek.
Bij Griekenland moet ik denken aan een mythe over de godin Athena. Zij twistte met Poseidon om het bezit van Attica. Zeus bepaalde dat degene die het nuttigste geschenk zou meebrengen over Attica zou heersen.
Poseidon schiep een zoutwaterbron. Athena een olijfboom. En zij won.
In de loop der geschiedenis werd de boom gespleten door geweld en gehavend door het vuur. Maar steeds weer ontsproten er nieuwe groene loten. Steeds weer overwon het leven.
Mevrouw de President, Griekenland is die olijfboom!
Een bewijs van die overlevingsdrang hebben wij ook het afgelopen decennium weer gezien. Na de extreem moeilijke jaren van de kredietcrisis vond Griekenland de moed en de kracht om zichzelf te herscheppen. U voerde belangrijke vernieuwingen door in wetgeving en bestuur en in de economie.
Ik besef heel goed hoeveel offers er zijn gevraagd van de mensen in dit land. Maar de resultaten geven nieuw vertrouwen in de toekomst. De olijfboom is weer uitgelopen!
Het is belangrijk dat men ook buiten de grenzen van dit land oog heeft voor de bijzondere inspanningen van de Grieken. Ik hoop dat ons Staatsbezoek daaraan bijdraagt.
Daarbij zullen we ook aandacht geven aan onderwerpen waarmee we binnen de Unie worstelen, zoals de opvang van migranten. Door haar geografische ligging heeft Griekenland hier zeer intensief mee te maken.
Het trekt een zware wissel op lokale gemeenschappen op de eilanden en het vasteland. Maar het is een vraagstuk dat ons allemaal aangaat, en waarvoor we in Europa ook samen verantwoordelijkheid dragen. In het Europa zonder grenzen kan het immigratievraagstuk alleen in EU-verband worden opgelost. Griekenland is ook onze zuidoostgrens. Daarom voelen wij ons zeer betrokken bij wat hier gebeurt.
Griekenland is een trots en zelfbewust land. En terecht: het ‘idee Europa’ zou zonder de herontdekking van de Griekse beschaving niet hebben bestaan. Maar gelukkig is uw land geen openluchtmuseum. Trots op het verleden gaat samen met de overtuiging dat voortdurende vernieuwing nodig is, in bestuur, economie en samenleving.
Voor Nederland is het een bron van inspiratie om samen met u aan vernieuwingen te werken.
Een voorbeeld dat ons na aan het hart ligt is Orange Grove, de kraamkamer voor startende ondernemers. Ik herinner me ons vorige bezoek, vlak na de start in 2013. Toen was het nog een klein initiatief vanuit de Nederlandse ambassade hier in Athene. Nu is het een bruisende gemeenschap van jonge bedrijven, universiteiten, overheden, investeerders en onderwijsinstellingen. Morgen brengen mijn vrouw en ik opnieuw een bezoek en daar verheugen we ons op.
We zien nog veel meer kansen om onze samenwerking te verdiepen, bijvoorbeeld op het gebied van defensie. We zijn verenigd in onze steun aan het zwaar op de proef gestelde volk van Oekraïne en staan samen voor de noodzaak veiligheid en stabiliteit in Europa te helpen herstellen.
Een gezamenlijke prioriteit is ook de overgang naar een schonere, klimaatneutrale economie. Ik weet dat u - net als wij - veel waarde hecht aan dit onderwerp. Het is absoluut noodzakelijk dat we duurzaamheid centraal zetten in ons handelen en ook in onze energievoorziening, bijvoorbeeld met groene waterstof. Nederland doet dat graag samen met u!
Mevrouw de President, al meer dan vier decennia zijn wij partners binnen de Europese Unie.
We hebben samen de Muur zien vallen. We hebben achttien nieuwe Lidstaten verwelkomd, en afscheid genomen van één. We hebben diepe financieel-economische crises doorgemaakt. We zijn geconfronteerd met een pandemie. En nu staan we samen pal voor vrijheid en democratie tegen de achtergrond van de Russische agressie in Oekraïne.
We zijn naar elkaar toegegroeid en hebben elkaar steeds beter leren begrijpen en waarderen.
Twee eeuwen na het begin van Uw onafhankelijkheidsstrijd en na tien zware jaren is er weer perspectief gekomen op een gezonde toekomst voor Griekenland. Het bewijs van uw bijzondere veerkracht! Wij zijn dankbaar uw gast te mogen zijn bij dit keerpunt voor het vertrouwen en de trots van de Grieken.
Griekenland verwarmt de ziel. Wij koesteren onze vriendschap met dit prachtige land. Een land waarin oeroude olijfbomen altijd weer frisse, groene scheuten krijgen.
Graag wil ik samen met u het glas heffen.
Op de gezondheid van u beiden, Mevrouw de President en Meneer Kotsonis.