Podcast 'Door de ogen van de Koning' - aflevering 6

PODCAST DOOR DE OGEN VAN DE KONING – AFLEVERING 6
2018 – Olympische Spelen: ‘Sport verbroedert écht’

EDWIN EVERS
Het is precies tien jaar geleden dat Koning Willem-Alexander werd ingehuldigd. Van Prins van Oranje werd hij op 30 april 2013 Koning. Hoe beleefde hij die periode van toen tot nu? In tien afleveringen blikken we terug op tien jaar Koningschap, vanuit zijn werkkamer in Paleis Huis ten Bosch. Ik ben Edwin Evers en je luistert naar de podcast Door de ogen van de Koning. 

EDWIN EVERS
Ja, we gaan het zo hebben over het jaar, dit moet u doen tussen al uw werkzaamheden door. Gisteren weer volgens mij 8,5 uur in de auto gezeten of zoiets...

KONING WILLEM-ALEXANDER
Iets minder, maar...

EDWIN EVERS
Maar u moest naar de andere kant van het land.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja maar met heel veel plezier moet ik zeggen, dat geeft ook heel veel energie. Het was een klein dorpje, dat heet De Krim, in Noord-Overijssel. En als je dan ziet hoe zo’n dorp met zo ongelofelijk veel passie en liefde de dorpsgemeenschap bij elkaar houdt door in dit geval zelf zes ton op te brengen om een activiteitencentrum te bouwen, dat ze ook nog zelf, behalve de ruwbouw, allemaal zelf afgebouwd hebben, waardoor alle verenigen weer een plek hebben om te oefenen, te sporten, bij elkaar te komen, ja dat doet me echt heel veel goed.

EDWIN EVERS
Hoe krijg ik de Koning op visite? Hoe werkt dat?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Meestal gaat dat, komt dat verzoek via de burgemeester en de commissaris van de Koning binnen bij Paleis Noordeinde, en dan wordt dat besproken in de secretarievergadering. Het wordt eerst beoordeeld door de adviseurs en die kijken dan naar een heleboel verschillende elementen. Niet alleen naar het gebouw zelf, maar ook wat eromheen gebeurd is om zoiets tot stand te brengen. Of wat het betekent en hoe je het ook in kan passen, inderdaad, als samenbindend, vertegenwoordigend, aanmoedigend. En dan wordt het voorgesteld tijdens de secretarievergadering. Niet alles wordt ook aangenomen op dat moment, er wordt natuurlijk ook een beetje naar geografische spreiding gekeken. Er zijn allerlei facetten die gewoon meespelen, en dan wordt er inderdaad gebeld en dan is het heel vaak een totale verrassing dat er inderdaad positief gereageerd wordt.

EDWIN EVERS
Want dat verwachten ze niet?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Dat verwachten ze echt niet nee.

EDWIN EVERS
En kunt u dan een beetje werken onderweg in de auto?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja heerlijk, wat dat betreft, ja absoluut.

EDWIN EVERS
Maar wel over de vluchtstrook toch?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee ook niet.

EDWIN EVERS
Nee?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee nee, als we over de vluchtstrook rijden met blauw licht, wil ik daar zelf toestemming voor geven. In het begin heb ik daar ook altijd wat problemen mee gehad, met de beveiliging en de chauffeurs die zeiden: dat doen wij toch? Nee, want ik ben degene die negatieve publiciteit krijgt als iemand daar een opmerking over maakt. Iedereen kan het natuurlijk filmen, bekijken, dus ik moet voor mezelf uit kunnen leggen aan iemand waarom het op dat moment noodzakelijk was dat ik wel met blauw licht op de vluchtstrook ga. Anders sta ik gewoon in de file. 

EDWIN EVERS
Om half 7 staan de piepers klaar, dat is geen reden?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Absoluut geen reden.

EDWIN EVERS
We gaan naar 2018, eens even kijken wat er allemaal gebeurd is in dat jaar.

VOICE-OVER
In 2018 waren we in de ban van fake news en alle kinderen zijn ineens verslaafd aan Fortnite. Amnesty International vierde zijn vijftigste verjaardag en Prince Harry trouwde met Meghan Markle. We luisterden dit jaar naar de laatste aflevering van 'Evers staat op' en zetten een streep onder de gaswinning in Groningen. KLM-piloten dragen niet langer een pet, en grote droogte zorgt voor problemen in Nederland. In Thailand wordt na een dagenlange reddingsactie een voetbalteam van twaalf jonge jongens en hun coach gered uit hun grot. Koning Willem-Alexander bezocht het VK voor een staatsbezoek en juichte de Nederlandse wintersporters naar een waanzinnige twintig medailles.

EDWIN EVERS
Het lijkt me wel duidelijk waar we het komende uur over gaan praten Majesteit. 

KONING WILLEM-ALEXANDER 
Wil je beginnen over vijf, of drie of over acht?

EDWIN EVERS
Nou dat mag u zeggen, het is ook een beetje uw podcast he. 

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nou ja dat is ook weer een jaar met heel veel verschillende elementen erin. Amnesty International ook een hele belangrijke organisatie vijftig jaar, een hele mooie viering gehad in Amsterdam. Een van de gasten daar was Kaepernick, de Amerikaanse voetbalspeler die voor het eerst tijdens het Amerikaanse volkslied op zijn knieën op het veld ging zitten als protest, en die daar een hele grote prijs voor betaald heeft doordat hij uit het team gezet is, geschorst is. Hij heeft zijn sport dus ook gebruikt om misstanden in de maatschappij aan het licht te brengen. En het was toch wel bijzonder om tijdens zo’n vijftigjarige herdenking, of viering eigenlijk, van Amnesty International zo’n grootheid te kunnen ontmoeten.

EDWIN EVERS
De KLM-piloten dragen geen pet meer. 

KONING WILLEM-ALEXANDER
Dat was wel een dingetje ja.

EDWIN EVERS
U heeft die pet ook natuurlijk.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ik had die pet ja, en ik heb daar ook met de toenmalige CEO Leo van Wijk een hele discussie over gehad. Want ja, het uniform en de pet stralen natuurlijk ook een zeker gezag uit, wat belangrijk is ook in een vliegtuig, want uiteindelijk zijn de piloten verantwoordelijk voor de veiligheid van de passagiers, het vliegtuig en de bemanning. En dus ook als er een probleem is, moet je iemand aan kunnen spreken van luister eens, met een zekere vorm van gezag: dit gaat er gebeuren en dat niet. Op grond van veiligheid van de vlucht. Leo van Wijk vond: nee je moet juist benaderbaar zijn en als je een pet op hebt ben je niet benaderbaar. Of minder benaderbaar, dan wordt er meer een soort van afstand daardoor gecreëerd. En er waren allerlei focusgroepen binnen de passagiers en weet ik veel wat allemaal, die hadden allemaal gezegd: als je de pet nou afschaft, dan wordt de bemanning wat meer benaderbaar. Voor mij was natuurlijk de pet een hele mooie manier om een beetje ongezien door Schiphol heen te schuiven op weg naar de gate. Want als piloot kom je toch als laatste bij de gate aan, alle passagiers zitten daar te wachten tot ze mogen boarden, en dan loop je dwars door al je passagiers heen. Voor mij was natuurlijk een beetje onder zo’n pet schuilen een hele makkelijke manier om omgezien naar de grondstewardess te gaan om daar te laatste informatie te krijgen met betrekking tot de passagiers en de vlucht. Toen dacht ik: ik kan ook wel de enige zijn met een pet die hier rondloopt, maar dan weten ze ook wie het is.

EDWIN EVERS
Ja dat valt ook op.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Dat valt ook weer op.

EDWIN EVERS
En hoe doet u dat nu dan?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Zonder pet.

EDWIN EVERS
Zonder pet? En dan moeten mensen maar gewoon weten dat u...

KONING WILLEM-ALEXANDER
En dat is ook geen enkel probleem.

EDWIN EVERS
Nee?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee hoor.

EDWIN EVERS
Mensen voelen zich wel veilig?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja absoluut en er worden ook gewoon foto’s van gemaakt, mensen maken daar gewoon met hun mobieltje foto’s van, geen enkel probleem.

EDWIN EVERS
En vliegt u veel?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ik vlieg twee, drie keer per maand, zoiets. 

EDWIN EVERS
Want dat moet om het...

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja je moet het gewoon bij blijven houden, het is gewoon heel belangrijk ook. Ja voor mij is het een hobby, het is niet belangrijk dat ik vlieg, maar ik vind het vliegen wel heel belangrijk voor mij als persoon. 

EDWIN EVERS
Want?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Om gewoon op een hele andere manier... Je hebt de verantwoordelijkheid over een vliegtuig tot 180 passagiers. En je kan niet je problemen van thuis meenemen, je moet je volledig concentreren op het vliegen, dus je kan even alles afsluiten en ergens anders serieus mee bezig zijn. En het is ook gewoon leuk om met een bemanning op stap te zijn. Dat is natuurlijk altijd geestig, gezellig, om samen op pad te zijn, samen ook zo’n vlucht tot een goed einde te brengen.

EDWIN EVERS
Wat er uit de cockpit komt is altijd een beetje hetzelfde he? Er wordt natuurlijk niet omgeroepen: Zijne Majesteit de Koning zit achter de knoppen?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee maar dat is ook niet nodig. En dan zeg ik: namens captain XYZ en zijn bemanning heet ik u hartelijk welkom aan boord. Dus ik doe het altijd namens mijn collega in de cockpit.

EDWIN EVERS
Want u doet dat weleens?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja natuurlijk ja.

EDWIN EVERS
Ik merk een bepaalde passie als u over vliegen gaat praten. U vindt het echt leuk he?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja het is ook heel serieus, ik vind het echt leuk. Maar het is een serieus vak, je kan niet eventjes voor de lol het ernaast doen. Het is echt gewoon heel serieus, verkeersvlieger zijn.

EDWIN EVERS
Ik heb een keer met u gevlogen. 

KONING WILLEM-ALEXANDER
Dat heb ik gehoord ja, hoe was die ervaring?

EDWIN EVERS
Ik zat tijdens de vlucht en toen werd ik erop geattendeerd door een stewardess. Toen kneep ik hem nog wel even want we waren nog niet geland. Maar het ging allemaal fantastisch, het was op een vlucht naar Londen. 

KONING WILLEM-ALEXANDER
Maar dat was nog in de tijd met...

EDWIN EVERS
De cityhopper.

KONING WILLEM-ALEXANDER
De cityhopper ja. 

EDWIN EVERS
Ik moest voor Madame Tussauds daarnaartoe. U staat er nog, ik ben al omgesmolten inmiddels, maar dat was de reden, leuk.
Ja dan toch even dat radioprogramma. U bent een paar keer te gast geweest bij mij, weleens geluisterd ook?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Vaak.

EDWIN EVERS
Ik heb nu de gelegenheid, dat snapt u wel. 

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja ik moet toegeven dat... En het leuke is als je ook in de file staat en je ziet ook precies wie anders ook luisteren naar 538. Je zag het gewoon aan het lachen van gezichten. Ik begrijp dat het op een gegeven moment mooi geweest is, maar het is toch een heel mooi medium ook, de radio, wat dat betreft. Het feit dat we gewoon ook hier weer samen zitten en eigenlijk een soort 21e eeuws radioprogramma maken, toont aan het belang eigenlijk ook van het gesproken medium.

EDWIN EVERS
En ik mag hier zitten ondanks het feit dat ik uw grootvader nog weleens een keer nagedaan heb.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nou misschien wel dankzij het feit dat we elkaar kennen uit de tijden van de interviews bij de Olympische Spelen.

EDWIN EVERS
Ja, u denkt, die grootvader daar praat ik maar even overheen.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee nee, kijk...

EDWIN EVERS
Wat vonden jullie daarvan?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja ik vind het fantastisch, ik vind het ontzettend geestig, dat maakt toch helemaal niet uit? Dat is het mooie van persiflages. 

EDWIN EVERS
Ik heb nooit de gelegenheid gehad om dat te vragen, dus ik zit hier nu en ik vraag het gewoon.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja dat is toch humor. Ik doe het zelf ook nog weleens...

EDWIN EVERS
Ho wacht even, nu gaan we een leuke afslag nemen. Wat doet u zelf ook nog weleens?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja op zich doe ik het ook weleens bij de kinderen en dan vinden ze het ook wel erg geestig.

EDWIN EVERS
Wat doet u bij de kinderen?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nou, doe je grootvader nog eens na.

EDWIN EVERS
Nou, het podium is voor u. 

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja, maar dat doe ik dus bij de kinderen.

EDWIN EVERS
Dat vind ik dus jammer.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja dat begrijp ik.

EDWIN EVERS
Ik kan u niet verleiden tot een imitatie van uw grootvader?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee, maar zo goed als u het deed kan ik het toch niet.

EDWIN EVERS
Ja maar dat kan ik niet beoordelen natuurlijk nu.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Dat houden we zo.

EDWIN EVERS
Maar hij had wel gevoel voor humor ook zelf he?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Absoluut, en daarom is het zo mooi.

EDWIN EVERS
Nog één feitje even voor we weer naar een hoofdonderwerp gaan, we gaan zo praten over de Olympische Spelen. Sport. U heeft een groot sporthart, heel leuk om daar zo met u over te gaan praten.
U was in Engeland voor het staatsbezoek, u kreeg daar ook een onderscheiding?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja de Garter. 

EDWIN EVERS
En wat is dat voor een onderscheiding?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Dat is een hele oude onderscheiding die ook met een hele ceremonie in Windsor en in de kapel van Windsor invulling krijgt. Met een cape en alles en een hoed en veren, allemaal heel prachtig mooi. Dat is ook een traditie die ook gewoon bij het Verenigd Koninkrijk hoort en die bij het Engelse Koningshuis hoort. En dan zit je daar en denk je, al die verschillende generaties die dat allemaal voor je meegemaakt hebben. Dat is toch de vriendschap die bestaat tussen families en op een hele belangrijke manier toch traditie neerzet en continuïteit, ook waar het Koningschap voor staat. 

EDWIN EVERS
Want er is een goede band tussen u en het Engelse Koningshuis?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Absoluut ja. Koningin Elizabeth was echt een hele bijzondere vrouw met ontzettend veel humor en erg geestig. En Prince Philip ook trouwens wat dat betreft. Beetje dezelfde generatie, dezelfde soort humor als mijn grootvader. En die konden ook wel heel goed met elkaar opschieten.

EDWIN EVERS
Het hoofdonderwerp. Iets wat u al jaren doet is het bezoeken van de Olympische Spelen. 2018 Zuid-Korea, Pyongyang. 

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ik mis het ook echt. Door covid hebben we natuurlijk Tokyo en Beijing moeten overslaan, en ik verheug me alweer zo op Parijs en Milaan en LA. 

EDWIN EVERS
Wat maakt die Olympische Spelen nou zo bijzonder om daarbij te zijn?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Er zijn verschillende elementen. Allereerst natuurlijk omdat ik de kans heb gehad om een behoorlijke tijd lid te zijn van het IOC, dus dat je ook achter de schermen mee hebt kunnen kijken en ook zelf een actieve rol hebt kunnen spelen binnen de Olympische beweging. Wat voor mij ongelofelijk leerzaam was, ook hoe je in het internationale veld opereert. Waar je ook leert dat de weg van A naar B, de kortste weg zeker niet rechtstreeks is. Dat het altijd via via gaat, dat alles eigenlijk onderhandelen is, dat alles ook nemen en geven is en dat het hele internationale wereldje toch anders werkt dan het directe Nederlandse wereldje. 

EDWIN EVERS
Dus het is ook heel belangrijk geweest in voorbereiding op de troon?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Het is voor mijn vorming heel belangrijk geweest, absoluut. Met name dan de tijd dat ik in de coördinatiecommissie voor de Spelen van Vancouver zat. En zo’n 3 a 4 keer per jaar in Vancouver was voor alle vergaderingen, voorbereidingen en ik had verantwoordelijkheid voor marketing en communicatie vanuit het IOC richting het lokale organisatiecomité. Als je dan met de topmarketeers van de wereld, van Coca Cola, dat soort grote bedrijven zit, daar leer je ook ongelofelijk veel van. Dat is echt een prachtige tijd geweest. Maar dat is dan de organisatorische kant. En de sportkant is dat je al die verschillende sporten op wereldkampioenschapsniveau binnen 3 weken of 2 weken bij elkaar hebt. En veel sporters die anders wat minder aandacht krijgen, echt helemaal op het wereldtoneel vol in de schijnwerpers staan. Dat is zo magisch, om alles bij elkaar te krijgen. En het is ook de enige plek waar 205 verschillende landen en gebieden samen een stadion binnen kunnen komen zonder conflict. 

EDWIN EVERS
Daar kan het wel?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Daar kan het wel. Zelfs tijden dat gewoon Noord-Korea ook nog erbij was. Heel bijzonder, dat kan eigenlijk nergens anders, dus sport verbroedert echt. 

EDWIN EVERS
Hoe is uw contact dan met die sporters? We zagen u natuurlijk altijd op de tribune, maar u kent natuurlijk heel veel sporters?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja maar ook dat… helaas met leeftijd wordt dat ook helaas minder. Zeker natuurlijk in de jaren negentig kende ik ook heel veel sporters gewoon uit het dagelijks leven. Of het nou uit de studententijd was of op andere momenten, dus daar kende je zo ook echt persoonlijk. En je leerde ze ook kennen tijdens de Spelen en ook de families en vrienden daarachter, via het Holland Heineken Huis, op allerlei verschillende manieren. Het is zo intensief echt, deze mensen die hun hele leven geven voor één doel, de sport, op dat hoogste niveau van de Olympische Spelen. En natuurlijk vaak prachtige resultaten, maar soms ook hele grote teleurstellingen. Om dat mee te kunnen maken van dichtbij is ook heel bijzonder.

EDWIN EVERS
Ja vooral die teleurstellingen ook, daar zitten natuurlijk altijd hele boeiende verhalen… achter elke sporter natuurlijk die 4 jaar zich helemaal rot traint om daar…

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja en veel langer. 

EDWIN EVERS
En veel langer natuurlijk.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Het begint natuurlijk al vaak op school en dat ouders alles opzij zetten om hun kind de kans te geven om te sporten en altijd overal naartoe brengen. Dus eigenlijk bijna hun hele leven lang zit erachter. 

EDWIN EVERS
En dan hoor je een sporter op televisie zeggen: zilver, daar ben ik niet voor gekomen. En dan teleurgesteld, kunnen wij ons eigenlijk allemaal niets bij voorstellen.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Als niet-sporter kun je het je niet voorstellen, maar als je natuurlijk heel veel met die sporters samen hebt gewerkt en samen geweest bent dan begrijp je dat echt wel, dan begrijp je het gewoon.

EDWIN EVERS
Herinnert u zich nog iets van Pyongyang? Waren er nog bepaalde dingen waarvan u dacht…

KONING WILLEM-ALEXANDER
We hebben fantastische sport gezien. Pyongyang was voor mij interessant, ik ben de eerste keer in 2003 in Pyongyang geweest als lid van de evaluatiecommissie. En toen dachten we echt, de eerste dag dat we daar waren zeiden we: deze mensen willen echt heel serieus de Olympische Spelen organiseren. En de derde keer dat ze meededen in het biedingsproces uiteindelijk toegewezen gekregen. Het was gewoon prachtig om te zien hoe die organisatie werkte en hoe die mensen daar volledig achter stonden in zo’n land, een niet-wintersportland. En dat is ook het belang van de Olympische Spelen, het breder toegankelijk maken van verschillende sporten, in verschillende delen van de wereld waar ze niet van nature zijn. En dat is het mooie natuurlijk van in Oost-Azië Winterspelen te hebben. Maar vanuit de Nederlandse sporters, ja het was natuurlijk prachtig schaatsen, shorttrack was natuurlijk heel goed. Maar ook teleurstellingen met snowboard en andere dingen, dus ja het is weer typisch Olympische Spelen met hele mooie successen, verrassingen, teleurstellingen. 

EDWIN EVERS
Ja, we kijken door de ogen van de Koning, maar we kijken ook door de ogen van buitenaf een beetje, door de ogen van anderen. Wat zij zagen is onderdeel van het verhaal van het afgelopen decennium. Deze week komt de blik van buiten van een heel bijzonder persoon. Hij werd in 2018 voor de derde keer Olympisch kampioen op de 5 kilometer, dat kan natuurlijk maar over één iemand gaan, Sven Kramer heeft een vraag voor u.

SVEN KRAMER
Majesteit, goeiedag, met Sven Kramer. Ik wil u heel hartelijk bedanken voor al uw inzet voor de Nederlandse topsport de afgelopen jaren. En natuurlijk hebben we veel mooie momenten samen mogen vieren, en niet onbelangrijk: uw aanwezigheid bij het afscheid van Ireen Wüst en van mij, wat ik heel erg gewaardeerd heb. Tevens heb ik een vraag en een uitdaging voor u. Zou u met mij, als de Elfstedentocht binnen nu en 10 jaar komt, samen de tocht willen gaan schaatsen? Ik ben benieuwd.

EDWIN EVERS
Nou meneer van Buren…

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja daar ben ik even stil van. Want ik zou het wel fantastisch vinden om in ieder geval met Sven samen te gaan rijden, om te kijken of we dan beiden nog in staat zijn om een Elfstedentocht te rijden. Dus een voorbereiding zullen we in ieder geval ingaan, of we ‘m dan echt rijden moeten we nog even bekijken. Is hij lid? Anders kan hij niet eens meerijden, dat is jammer maar…

EDWIN EVERS
Dat zal toch wel? Mag u niet iemand uitnodigen?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee helaas niet.

EDWIN EVERS
Ah dat werkt niet zo?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee helaas niet, maar ik wil in ieder geval wel kijken of we dan tegen die tijd kunnen gaan voorbereiden richting een Elfstedentocht. Dat kunnen we ook wel een keer op kunstijs doen, dus we hoeven niet eens te wachten op natuurijs. Maar het zou al fantastisch zijn als we überhaupt nog een Elfstedentocht krijgen, want dat is toch wel een heel mooi evenement wat echt zó Nederlands is en zo prachtig is en waar Friesland zo mooi zich kan presenteren. Ik krijg alweer kippenvel van het idee dat we weer een Elfstedentocht hebben.

EDWIN EVERS
Dat is al heel lang geleden he, hoe lang gaan we terug? Naar die Elfstedentocht…

KONING WILLEM-ALEXANDER
Die ik geschaatst heb? ’86. 

EDWIN EVERS
Ja ‘86.

KONING WILLEM-ALEXANDER
En in ’97 waren we met mijn grootouders op reis, die vierden die week hun diamanten huwelijksjubileum, ja dus, ook bijzonder. Dus toen kon ik helaas niet meedoen, maar misschien een volgende keer. 

EDWIN EVERS
Ja want die sporters zijn voor u belangrijk, met name natuurlijk, we hebben het daar ook wel een beetje eerder over gehad, er zitten natuurlijk altijd mooie verhalen in, zowel verliezen als winnen. Maar het feliciteren van sporters dat is natuurlijk… dat vindt u leuk he? Ja wie vindt dat niet leuk…

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja het is ook een heel mooi moment om wereldkampioenen of Olympisch kampioenen te mogen feliciteren, in alle sporten, ook in gehandicaptensporten. Dus wat dat betreft hoor je heel veel mooie verhalen, ook als je er zelf niet bij bent, eigenlijk permanent, het gaat het hele jaar door, zijn er fantastische sportfeiten door Nederlanders, die niet altijd in de media komen maar wel prachtig zijn. 

EDWIN EVERS
En hoe gaan die felicitaties? Gaat dat per brief of per mail, belt u ze of appt u ze?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Vroeger ging dat per telegram, zo heb ik dat ook van mijn voorgangster overgenomen. Maar inmiddels worden ze gebeld en ik stuur dan een brief later nog naar het huisadres, niet meteen, maar in ieder geval nog wel een mooie tekst die dan op papier ligt, maar naar het huisadres, dat die niet meteen aanwezig is.

EDWIN EVERS
En met een beetje geluk mogen ze ook bij de uitblinkerslunch komen toch? 

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja wij proberen mensen die iets heel bijzonders gedaan hebben, op allerlei verschillende vlakken maar ook sport, twee keer per jaar in het zonnetje te zetten met een lunch op Noordeinde. En een heel divers gezelschap, altijd hele leuke discussies ook aan tafel wat het betekent om de beste te zijn. Hetzij in de sport of in je eigen vakgebied uitgeroepen te zijn als de beste in jouw vakgebied. Hele diverse mensen en een prachtige lunch is het altijd.

EDWIN EVERS
En als het om sport gaat, gaat het om meer dan alleen de professionele sport natuurlijk.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Breedtesport is net zo belangrijk als topsport. Dat is sowieso natuurlijk het geijkte verhaal, je moet je energie positief kwijt kunnen, bewegen is belangrijk, dat is ook voor de gezondheid van de Nederlander belangrijk. Uiteindelijk als je goed sport, een goede houding aanneemt, beweegt, heb je later in het leven minder last van slijtage, van andere problemen. Dus uiteindelijk voor de gezondheidszorg is het ook erg belangrijk, sporten is eigenlijk ook preventieve gezondheidszorg. Het is gezellig, het is clubleven, het is ontzettend de inzet van vrijwilligers overal, op allerlei fronten is gewoon sport erg belangrijk.

EDWIN EVERS
Zijn vanuit die gedachten ook de Koningsspelen ontstaan?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja het verbindende. De Koningsspelen hebben natuurlijk een ander heel belangrijk element, dat is het gezonde ontbijt wat daarvoor ontstaat. Het was een idee van het National Comité destijds, wat in het leven geroepen is voor de inhuldiging, en daarna, heel dankbaar voor de Cruyff Foundation en de Kraijeck Foundation die het uiteindelijk overgenomen hebben en zijn door blijven organiseren.

EDWIN EVERS
Wat doet de Koning eigenlijk precies? Wat zijn zijn taken, hoe ziet zijn werkdag eruit? Dat vragen wij ons af, maar dat vraagt Muck zich ook af. Daarom heeft Muck een vraag aan u met betrekking tot sportevenementen. 

MUCK
Hee Koning, fijn dat ik naar alle sportevenementen mag als ik Koning ben, maar kan ik dan wel een beetje rustig naar de wedstrijden kijken, of moet ik alleen maar handen schudden en op de foto?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Een hele goede vraag Muck. Het leuke van sport is dat op het moment dat er gesport wordt het niet relevant wie er op de tribune zit. Iedereen in het stadion, iedereen die erbij is, kijkt alleen maar naar de sporters. Dus als je iets ziet van handen schudden en foto’s, dat is eigenlijk niet tijdens het sporten zelf. Het mooie van sporten is dat alle concentratie is gericht op diegenen die daar aan het sporten zijn, ook van mij uit. 

EDWIN EVERS
Maar het hoort er daarna ook wel weer een beetje bij?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Het hoort er daarna bij, maar het sporten zelf gebeurt echt in de arena en niet op de tribunes.

EDWIN EVERS
U gaat nu als Koning naar de Olympische Spelen, dat is natuurlijk toch anders dan in het verleden, als IOC-lid en natuurlijk nog steeds als supporter. Bent u dan een gezant van de regering, werkt dat zo?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee ik ben natuurlijk erelid van het IOC. En natuurlijk vertegenwoordig ik altijd Nederland, maar ik word niet uitgezonden door. 

EDWIN EVERS
Dat was eigenlijk mijn vraag, beslist de regering waar u naartoe gaat?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee.

EDWIN EVERS
Dat bepaalt u zelf?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Dat bepaal ik zelf, het kan wel dus zijn dat er om bepaalde redenen, een minister-president of kabinet zegt: het lijkt me goed dat u niet gaat. Dan komt de ministeriele verantwoordelijkheid in het geding. Maar het wél gaan is echt een beslissing van mijzelf, ik word niet uitgezonden door het kabinet om daar de regering te vertegenwoordigen.

EDWIN EVERS
Maar als nou tegen u gezegd wordt ‘het lijkt ons beter dat u niet gaat’, kunt u dan alsnog beslissen om wel te gaan? 

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee want dan heb je de ministeriele verantwoordelijkheid. Maar het is niet zo dat ze zeggen ‘u gaat, wij hebben bepaald in het kabinet dat u gaat namens de Nederlandse regering’. Dat gebeurt niet, maar andersom kan het dus zijn: ‘wij hebben bepaald dat het misschien handiger is op dit moment, vanuit de positie van Nederland, vanuit de positie van de Koning, de staatsrechtelijke positie, de ministeriele verantwoordelijkheid, dat u niet gaat’. Dat kan wel gebeuren, maar het is niet zo dat er gekeken wordt: wie sturen wij nu namens Nederland ergens naartoe.

EDWIN EVERS
En dat hele verhaal met voetbal in Qatar is dus zoals u het net…

KONING WILLEM-ALEXANDER
Precies zoals ik het nu uitleg. 

EDWIN EVERS
We hebben het net even gehad over, dat kwam in het verhaal over Amnesty naar voren, dat u zei, een sporter die een gebaar maakte en daarmee eigenlijk ook zijn carrière op het spel zette. Er was in Qatar natuurlijk ook heel veel te doen rondom: moeten de spelers nou een gebaar maken, moeten ze iets doen? Vindt u eigenlijk dat we sporters daarmee moeten belasten? 

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee daar moet je sporters niet mee belasten. Als een sporter het uit zichzelf doet dan moet dat kunnen. Sporters moeten sporten, hun hele leven zetten ze alles opzij om op topniveau te kunnen presteren. Het ligt niet aan de voetballers dat er op een gegeven moment, in 2010, gekozen is om in Qatar een WK te houden.

EDWIN EVERS
Maar ze worden er wel vaak op aangesproken, als ze het niet doen zegt iedereen: ze zijn laf, ze moeten van zich laten horen en ze trekken zich nergens wat van aan. Dat is natuurlijk gauw gezegd.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Zij zijn sporters, ze hebben zich gekwalificeerd voor een WK, ze kunnen er niets aan doen waar het WK is, zij moeten zich concentreren op de sport. Sport en politiek moet je op dat niveau uit elkaar houden. 

EDWIN EVERS
En hebben jullie nou echt niet naar Nederland-Argentinië gekeken?

KONING WILLEM-ALEXANDER
Die avond hadden we de verjaardag van Amalia gevierd, dat was twee dagen na haar verjaardag, en in een hoek stond wel een televisie. Maar ik heb er op afstand met een schuin oog naar gekeken, dus niet echt gewoon fanatiek voor de televisie.

EDWIN EVERS
Het was wel een leuk potje hoor.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Leuk niet, spannend wel.

EDWIN EVERS
Ja nee de afloop was niet zo leuk nee.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee natuurlijk ook met zoveel kaarten en eigenlijk een scheidsrechter die het niet goed in de hand hield, dat vond ik eigenlijk het jammere ervan.

EDWIN EVERS
Dat is niet leuk hoor voor de scheidsrechter als de Koning van Nederland zegt dat hij het niet goed gedaan heeft.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja maar je kunt toch als je achttien kaarten geeft, dan kun je toch moeilijk volhouden dat het volledig in de hand was?

EDWIN EVERS
Ik verstuur ze niet eens. Mooi, volgens mij zijn we erdoor, 2018.

KONING WILLEM-ALEXANDER
Absoluut. 

EDWIN EVERS
Dank u wel.