Toespraak van Koning Willem-Alexander bij het staatsbanket ter gelegenheid van het staatsbezoek van president Alexander Stubb van Finland, Koninklijk Paleis Amsterdam
De toespraak is uitgesproken in het Engels.
Meneer de president,
Mevrouw Innes-Stubb,
Het is een groot genoegen om u beiden – opnieuw - welkom te mogen heten.
Eerder dit jaar ontvingen mijn vrouw en ik u aan de vooravond van de NAVO-top op Paleis Huis ten Bosch in Den Haag. Ditmaal ontmoeten we elkaar in het Koninklijk Paleis Amsterdam. Tervetuloa!
Uw bezoek onderstreept de hechte en warme band die sinds de onafhankelijkheid van uw land in 1917 tussen onze beide landen is gegroeid.
Die band is tastbaar. In menige Nederlandse huiskamer wordt koffie gedronken uit een Iitala mok en staat een Aalto-vaas op tafel. En wie heeft geen warme herinneringen aan zijn eerste Nokia?
Finland brengt muzikale genieën voort waar wij in Nederland volop van genieten. Met dirigent Klaus Mäkelä op de bok, overtreft het Koninklijk Concertgebouworkest zichzelf bij het spelen van de symfonieën van Sibelius.
En natuurlijk is ook sport belangrijk. Twee maanden geleden troffen onze voetbalelftallen elkaar nog in de Johan Cruijff ArenA – ik zal er niet te veel woorden aan wijden…. De nabeschouwing laat ik liever over aan de tafel waar de heer Litmanen zit.
Uzelf staat te boek als een buitengewoon vaardig golfspeler. Een die bovendien weet, wanneer de winst aan de tegenspeler te gunnen. Zo helpt sport bij het bouwen van bruggen – tot over de Atlantische Oceaan heen...
En ik nodig u graag uit voor een rondje golf in de nabije toekomst en hoop dat u ook dán bereid bent uw tegenstander te laten winnen...
Op economisch gebied werken onze landen veel en graag samen. Bijvoorbeeld op het gebied van batterijtechnologie, off shore windparken en waterstof.
Energietransitie en digitalisering gaan bij u hand-in-hand. Huizen in Helsinki zijn behaaglijk dankzij de restwarmte van datacentra. Iets waar wij met onze netcongestie met enige afgunst naar kijken.
Wat zijn wij enorm naar elkaar toegegroeid, sinds een van uw voorgangers – president Koivisto – een Staatsbezoek bracht aan Nederland, 35 jaar geleden!
In 1995 werd uw land lid van de Europese Unie. In 2002 verving Finland de markka door de euro. En in 2023 trad uw land toe tot de NAVO. Een geweldige versterking van ons bondgenootschap!
Het was voor u een emotioneel moment, maar ook voor ons. Wie verwelkomt niet graag een dierbare vriend bij zijn club? Een vriend van wie we bovendien veel kunnen leren.
Door de geografische ligging in het Noord-Oosten van Europa en de turbulente nationale geschiedenis, hebben de Finnen zich ontwikkeld tot meesters op het gebied van weerbaarheid. Inwoners, bedrijven en overheden weten precies wat van hen verwacht wordt in geval van crisis.
De Whole of Society approach is uitgevonden in Finland. Alle Finnen hebben noodvoorraden in huis waarmee ze tenminste 72 uur vooruit kunnen. Bakkers weten welk brood ze moeten bakken; IT-bedrijven hebben hun back-up plannen klaarliggen. En elke twee jaar is er een ‘tabletop’ oefening waaraan ook ministeries en de leden van de regering meedoen.
De bijna 900.000 reservisten – en over een paar jaar zelfs meer dan een miljoen – oefenen elk jaar. Werkgevers geven hier ruimhartig vrij voor. Niet als gunst, maar omdat zij beseffen hoe belangrijk het is goed voorbereid te zijn op wat komen kan.
Geen wonder dat vanuit Nederland regelmatig delegaties naar Finland gaan om te leren van jullie aanpak. En van jullie levensfilosofie genaamd ‘Sisu’: met volharding en vanuit innerlijke kracht moeilijkheden te lijf gaan.
Meneer de president, u werd pas begin vorig jaar gekozen tot Staatshoofd van uw land. Binnen een mum van tijd, behoorde u tot de inner circle van Staatshoofden en regeringsleiders die spreken over oorlog en vrede op het Europese continent. Samen met Oekraïne probeert u onvermoeibaar extra internationale steun te mobiliseren tegen de agressie van uw beider buurman. De manier waarop u opereert verdient groot respect.
“Values should underpin everything we do. Without them, foreign policy will ultimately run into a wall,” zei u tijdens uw speech bij de Verenigde Naties, op 24 september. Dat kan ik alleen maar onderschrijven.
Onze rechtsstaat, onze democratie en onze vrijheid zijn de fundamenten van onze samenleving. Wij moeten ze koesteren, beschermen en verdedigen. Door uw ligging, door uw geschiedenis weet u als geen ander wat op het spel staat. Laat ik heel duidelijk zijn: u staat er niet alleen voor. U vindt ons aan uw zijde, samen met onze partners in de Europese Unie en de NAVO!
Wij kijken ernaar uit om onze samenwerking op het gebied van weerbaarheid, defensie en innovatiekracht uit te breiden en te verdiepen.
Het helpt dat wij op elkaar lijken. Nederlanders en Finnen zijn allebei direct. Wij geven beiden graag onze ongezouten mening. Met één verschil: de Finnen doen dat enkel desgevraagd…
Meneer de president, ik heb vele overeenkomsten tussen onze volken aangestipt, maar één nog niet. Dat is onze gezamenlijke liefde voor koffie.
De Finnen drinken jaarlijks gemiddeld de meeste koffie ter wereld. De Nederlanders volgen snel.
Tijd voor koffie is het voorlopig nog lang niet.
Ik nodig u eerst uit om samen het glas te heffen.
Kippis!
Meneer de president en mevrouw Innes-Stubb, op uw gezondheid!
Op de vriendschap tussen Finland en Nederland!