Toespraak van Koning Willem-Alexander bij het bezoek aan de Bondsraad tijdens het staatsbezoek aan de Bondsrepubliek Duitsland

De toespraak is uitgesproken in het Duits. 

Meneer de President van de Bondsraad,
Leden van de Bondsraad,

Het is voor mij een buitengewone eer U hier in Uw Bondsraadgebouw te mogen toespreken. Dit is een bijzonder onderdeel van het Staatsbezoek dat mijn vrouw en ik brengen aan de Bondsrepubliek Duitsland. Tegelijkertijd is het de finale van een lange reis langs alle deelstaten, die in 2013 begon. 

Wat een genoegen om zoveel bekenden terug te zien! Wij koesteren warme herinneringen aan alle bezoeken en aan de gastvrijheid die U ons in de Länder heeft betoond. 

Bij U hebben we de vele gezichten van Duitsland gezien. Wat een veelzijdigheid!

Wij waren op de Universiteit van Oldenburg en in de Opelfabriek van Rüsselsheim. 

In Lübeck praatten we over slimme zorg. En in Bremerhaven over windenergie op zee.

We waren in het Justitiepaleis in Neurenberg om te praten over internationaal recht. 
En hoorden in München hoe de economie van Beieren ‘brummt’. 

In Dessau waren we in het Bauhaus. In Stuttgart in het Neue Schloß.
Op de Wartburg in Eisenach hoorden we de stem van Maarten Luther. 
En in Leipzig trokken we de wijk Grünau in om met bewoners te praten over hun ervaringen na de hereniging.

We ontmoetten wijnbouwers langs de Moezel. Industrieel ontwerpers in Essen. Robotdeskundigen in Saarbrücken. Vrijwilligers in een grote schuur in Bollewick. En militairen in de Henning von Treckow Kazerne in Potsdam.

En dit is slechts een kleine greep uit alle gesprekken en ontmoetingen die we hadden.

Waarom hebben wij onze contacten met de deelstaten zo intensief gekoesterd? Daarvoor zijn twee redenen.

In de eerste plaats om recht te doen aan de diversiteit en de spreiding van verantwoordelijkheden in de Bondsrepubliek Duitsland. Dit land heeft zo’n rijkdom aan tradities, verhalen, activiteiten en ambities. En om die goed te leren kennen, moet je de mensen in hun eigen Heimat opzoeken.

In de tweede plaats omdat Uw land ons na aan het hart ligt. En wat je lief hebt, verdient tijd en aandacht.

Wij steunen elkaar in goede en minder goede tijden. Graag wil ik de vertegenwoordigers van Noordrijn-Westfalen en Nedersaksen bedanken voor de hulp die deze deelstaten hebben gegeven toen de coronapandemie in ons land op zijn felst was. Nederlandse IC-patiënten kregen bij U een gastvrij onthaal. Dat heeft ons geroerd.

Met onze beide Duitse buren werken we heel goed samen om belemmeringen in het grensverkeer weg te nemen voor burgers, studenten, ondernemers en werknemers. Maar het bijzondere van onze relatie met alle Länder is dat we meer doen dan problemen oplossen. Minstens even belangrijk is dat we samen de problemen van morgen willen voorkómen en de dingen beter willen maken. 

De toekomst behoort aan hen die willen en durven innoveren. Zonder innovatie gaat het eenvoudigweg niet.

Meer dan 25 innovatiemissies waren er verbonden aan onze bezoeken aan de Länder. Dat tekent de grote belangstelling vanuit Nederland om de samenwerking met Duitse partners te verdiepen. 

De tijd ontbreekt om alle gezamenlijke belangen langs te lopen. Maar ik wil er enkele uitlichten.

In de eerste plaats: gezondheid. Al lang voor de coronapandemie was dit een speerpunt in onze samenwerkingsrelatie. Ik herinner me ons bezoek aan de laboratoria van Dräger Medical in Lübeck, in 2015. Daar ging het om de toekomst van de ziekenhuiszorg en om een nieuwe, snellere manier van vaccineren. Onderwerpen die sindsdien enorm aan urgentie hebben gewonnen! Inmiddels kijken we hoe we onze krachten nog sterker kunnen bundelen om beter voorbereid te zijn op een volgende pandemie.

Een tweede gezamenlijk belang is de energietransitie en het tegengaan van de klimaatverandering. Mede dankzij het Duitse voorzitterschap, vorig jaar, heeft de Europese Unie hierin een leidende rol gepakt. 

We beseffen maar al te goed hoe gecompliceerd een forse CO2-reductie is. We hebben echt al ons technisch vernuft, al onze bestuurlijke en maatschappelijke capaciteiten nodig. Het is me de afgelopen jaren opgevallen - in Hamburg, in Bremerhaven, in Potsdam en op zoveel andere plekken - hoezeer Duitsers en Nederlanders elkaar op dit terrein naar een steeds hoger niveau tillen. 

Heel concreet zien we dat bij onze inspanningen om waterstof ruim baan te geven. Wij zijn de twee grootste waterstofproducenten van Europa. Als we ons onderzoek en onze infrastructuur goed op elkaar afstemmen, levert dat veel extra energie op.

Een derde belang dat ons verbindt, is de noodzaak om onze industrieën zo schoon en concurrerend mogelijk te maken. Duitsland is al eeuwenlang het land van de makers. Wij kijken met bewondering naar Uw prestaties. Van het kleinste precisie-instrument tot aan de grootste staalconstructie: Duitse handen kunnen het maken. Maar hoe trekken we die traditie door naar de toekomst? Onder andere in Jena, Dortmund, Stuttgart en in Saarbrücken hebben we gezien hoe Duitsland en Nederland hierbij elkaar kunnen helpen.

En er zijn nog zoveel méér gedeelde belangen! Onze uitstekende defensiesamenwerking bijvoorbeeld. Of de fantastische culturele banden, gesmeed door duizenden kunstenaars, denkers, ontwerpers, tentoonstellingsmakers en andere creatieve geesten. Ook daarvan hebben we vele mooie voorbeelden gezien tijdens onze bezoeken, en ook vanmorgen nog hier in Berlijn!

Wij realiseren ons dat wij U bezoeken in een bijzonder jaar. Duitsland bereidt zich voor op verkiezingen voor de Bondsdag in september en ook in een aantal Länder vinden dit jaar verkiezingen plaats. Vertrouwde mensen nemen afscheid. Wij zijn hun zeer dankbaar voor hun bijdrage aan de Duits-Nederlandse betrekkingen. Anderen nemen hun plaats in. Wij verheugen ons op de samenwerking met hen.

Ook al wisselt de bezetting, ons samenspel blijft hetzelfde.

Als wij iets duidelijk hebben willen maken met onze bezoeken, dan is het onze behoefte aan continuïteit. En ons geloof in een toekomst samen met U.

Dit Staatsbezoek is dan ook geen afsluiting, maar een schakel in een lang snoer. Geen eindpunt, maar het begin van iets nieuws.

De komende jaren zullen we met aandacht de ontwikkelingen in de Länder blijven volgen. Heel graag blijven wij mooie Duits-Nederlandse initiatieven en innovaties ondersteunen. Met bezoeken of op andere wijze. 

Ik hoop dat wij elkaar daarbij weer zullen ontmoeten. Wij blijven onze veelzijdige relatie met U en met de Bondsrepubliek Duitsland koesteren!

Dank U wel.