Toespraak van H.M. de Koningin ter gelegenheid van het staatsbezoek van de President van de republiek Slowakije, Koninklijk Paleis Amsterdam

De toespraak is uitgesproken in het Engels.

Mijnheer de President,

Het verheugt mij zeer U hier vandaag te mogen verwelkomen. Uw komst roept veel goede herinneringen op aan het staatsbezoek dat ik enkele jaren geleden aan Uw land bracht. Ik had toen niet alleen het genoegen kennis te maken met U en Uw echtgenote, maar heb ook iets mogen ervaren van de zo bijzondere cultuur van Slowakije, de hartelijke bevolking en de fascinerende schoonheid van de natuur.

Mijnheer de President,

U staat aan het hoofd van een jonge democratie, bijna twintig jaar oud, die tegelijkertijd terugziet op een eeuwenlange geschiedenis. In de laatste twee decennia lijkt Slowakije zelfs in een stroomversnelling te zijn terechtgekomen. De "Fluwelen Revolutie" maakte resoluut een einde aan een halve eeuw van onvrijheid en vreemde overheersing. In 1992 werd de Slowaakse grondwet aangenomen, aan de inhoud waarvan U zelf zo'n belangrijke bijdrage hebt geleverd. Het was de opmaat tot de historische gebeurtenis die een jaar later volgde: de "Fluwelen Scheiding" van Slowakije en de Tsjechische Republiek. De weloverwogen manier waarop die vreedzame splitsing tot stand is gebracht heeft alom grote bewondering gewekt. Uw land werd ruim een decennium later verwelkomd als lid van de Europese Unie, trad enkele jaren later toe tot het Schengen Verdrag en maakt sinds 2009 zelfs deel uit van de Eurozone. Zo werd Slowakije in hoog tempo een volwaardige en belangrijke partner in de Europese gemeenschap. Dat was niet alleen in het belang van Uw land, maar gaf ook aan onze unie een nieuwe impuls en een nieuw elan.

Het einde van het communistische tijdvak betekende ook de overgang naar een nieuw economisch stelsel. Die transitie heeft aanzienlijke inspanningen en offers van de bevolking gevergd. Wij hebben de moed en het doorzettingsvermogen die het Slowaakse volk in deze moeilijke periode aan de dag heeft gelegd, met respect en bewondering gevolgd. Wij hebben Slowakije zich in korte tijd zien ontwikkelen tot een moderne industriële samenleving, waarvoor de toetreding tot de Europese Unie een duidelijke stimulans is geweest. Dat heeft ook Nederlandse bedrijven nieuwe kansen geboden met Slowaakse partners zaken te doen. Deze samenwerking wordt nog bevorderd door de onmiskenbare opkomst van een kenniseconomie, waarbij de moderne universiteiten die in Uw land zijn gesticht, een belangrijke rol spelen.

Slowakije en Nederland zijn in het Europees verband nader tot elkaar gebracht. Onze bilaterale contacten bestrijken een veel breder terrein dan alleen handel en economie. Tussen verschillende Slowaakse en Nederlandse steden zijn vriendschapsbanden ontstaan. Ook op wetenschappelijk gebied zijn intensieve contacten aangeknoopt. Slowaakse studenten volgen een studie in Amsterdam en Nederlandse studenten doen dat in Bratislava. Op gebieden als ballet, architectuur en design vinden talrijke uitwisselingen plaats. Zo maken steeds meer Nederlanders kennis met de rijkdom en verscheidenheid van de Slowaakse cultuur, niet alleen in Bratislava maar ook in het historische Košice, dat niet voor niets volgend jaar de culturele hoofdstad van Europa zal zijn.

Een bijzonder aspect van onze bilaterale relaties is het vooruitzicht dat onze beide landen in 2016 het Voorzitterschap van de Europese Unie zullen bekleden. Uiteraard vraagt dit een zeer nauwe samenwerking tussen alle verantwoordelijke autoriteiten. Wij zien de uitvoering van deze opdracht met vertrouwen tegemoet. Behalve in de Europese Unie werken onze landen in nog twee andere kaders samen: de NAVO en de Verenigde Naties. Een unieke periode in onze betrekkingen vormde ons gezamenlijk optreden in NAVO-verband in Uruzgan, waar Slowaakse troepen Kamp Holland bewaakten. Wij zijn U en Uw land hiervoor nog altijd dankbaar.

De belangrijke rol die Slowakije speelt in de internationale organisaties waarvan het deel uitmaakt, weerspiegelt de traditionele grote openheid van Uw land. Door zijn ligging in het hart van Midden-Europa heeft Slowakije altijd de invloed ondergaan van andere volken en culturen. Uit wederzijdse invloeden en eigen tradities is een sterke Slowaakse identiteit voortgekomen. Deze maakt het Uw regering mogelijk een wijs beleid te voeren ten aanzien van minderheden. Tijdens mijn bezoek aan Slowakije heb ik bovendien zelf kunnen ervaren welk een belangrijke rol de non-gouvernementele organisaties in Uw land spelen en met hoeveel overtuiging de overheid hen heeft gesteund. De opbouw van een ware 'civil society' als vitaal onderdeel van de Slowaakse maatschappij is van wezenlijk belang voor een rechtvaardige samenleving. Ook de verdere verankering van de rechtsstaat behoort tot de grote opgaven waar Uw land voor staat. Het is duidelijk dat Uw regering vastbesloten is aan deze opgaven een hoge prioriteit toe te kennen.

Mijnheer de President,

Binnen enkele maanden zal Uw land zijn twintigjarig bestaan vieren. Gaarne nodig ik alle aanwezigen uit het glas te heffen op deze verjaardag, op Uw gezondheid en die van Mevrouw Gašparovičová, op de voorspoedige toekomst van het Slowaakse volk en op de blijvende samenwerking tussen onze beide landen.