Toespraak van Koningin Máxima bij de uitreiking van de Appeltjes van Oranje en de Kroonappeltjes, Amsterdam, 16 mei 2013

Dames en heren,

We hebben een druk programma vanmorgen, want we hebben veel te vieren: appeltjes van Oranje en kroonappeltjes.
Hartelijk welkom op deze feestelijke dag - en op deze bijzondere plaats!

Het is de elfde keer dat we de Appeltjes van Oranje uitreiken. De afgelopen jaren ben ik mijn toespraak steeds begonnen met mijn schoonmoeder te bedanken, omdat wij gebruik mochten maken van haar paleis.
Ook deze keer wil ik beginnen met haar te bedanken: voor de vele jaren dat zij ons gastvrijheid bood.
Maar ik bedank haar ook vooral voor haar steun en enthousiasme voor het Oranje Fonds. Dat enthousiasme is voor het Oranje Fonds maar vooral voor mijn man en mij heel belangrijk geweest.

Zoals u ziet zijn we vandaag met een groot gezelschap.
Speciaal ter gelegenheid van de troonswisseling reiken we niet alleen de drie Appeltjes van Oranje uit, maar ook drie Kroonappels.

De afgelopen maanden is het Oranje Fonds op zoek gegaan naar de mooiste sociale initiatieven van ons Koninkrijk, de echte Kroon-appels.
Wie zet zich het best in voor de sociale contacten in de buurt?
Welke organisatie doet het meest voor de kansen van jongeren?
En welke vrijwilligers bieden de beste Helpende Hand aan anderen?

Mijn man en ik waren echt verrast door het enorme enthousiasme dat de Kroonappels hebben opgeroepen.
Er zijn bijna vierduizend aanmeldingen binnengekomen. Ze komen uit bijna alle gemeenten van Nederland - 96% om precies te zijn - en van alle zes Caribische eilanden.
Burgemeesters hebben zich er voor ingezet om de kandidaten uit hun gemeenten goed voor de dag te laten komen.
Er was ook volop aandacht in de lokale media.
Er werd meer dan 22 duizend keer over getwitterd. Zoals deze: 'JA! Mijn moeder is in de race voor een Kroonappel!'

Die 22 duizend tweets, dat zijn 22 duizend schouderklopjes.

De Kroonappels hebben iets losgemaakt. Mensen zagen het als een mooie gelegenheid om goede ideeën met anderen te delen. Om te laten zien, dat er zo veel positiefs gebeurt in ons koninkrijk.
Daardoor was de zoektocht naar de Kroonappels echt een groot cadeau voor ons als beschermpaar van het Oranje Fonds.

Uiteindelijk zijn er drie winnaars gekozen. Maar wie niet heeft gewonnen, is daarmee nog geen verliezer. Ook de deelnemers zelf hebben dat zo gevoeld. Eén organisatie schreef bij voorbeeld: "we hebben het niet gehaald, maar het was een feest om mee te doen en het heeft ons zoveel nieuwe contacten opgeleverd!" En dat was precies de bedoeling. Dat al die mooie initiatieven zichtbaar worden.
Daarom hebben we vandaag niet alleen de drie winnaars, maar alle zestig genomineerden uitgenodigd.

De drie winnaars zijn vorige maand geselecteerd.
Stadstuin Emma´s Hof uit Den Haag - een buurthuis in de open lucht. Meer dan honderd vrijwilligers zorgen voor de tuin, de speelplaats en voor de sociale contacten.
Best Buddies Nederland, die zorgen dat jongeren met en zonder een verstandelijke beperking maatjes worden. Om samen te winkelen of bijvoorbeeld een avondje uit te gaan.
En Stichting Manteling in Middelburg, met vrijwilligers die zieken, ouderen én hun mantelzorgers helpen, ondersteunen en troosten. Die stichting telt maar liefst 285 vrijwilligers!

Ik feliciteer u alvast van harte, maar op de Kroonappels zelf moet u nogevenwachten.

Want natuurlijk reiken we dit jaar ook de Appeltjes van Oranje uit.
Het motto isalle jaren tellen. Dat betekent: als je jarig bent, zoals ik morgen, tel je er weer een jaar bij. Maar het betekent ook dat mensen van alle leeftijden meetellen; iets te bieden hebben.

Ouderen en jongeren lijken soms in aparte werelden te leven.
En natuurlijkzijner verschillen tussen generaties. Maar in plaats van die te benadrukken, kunnen we ook verbindingen zoeken.
Daar gaat het om bij de Appeltjes van Oranje dit jaar: de verbinding tussen generaties. Hoe breng je groepen mensen van verschillende leeftijden bij elkaar?

We missen zo veel, als de relatie tussen oud en jong niet hecht is.
Ouderen krijgen energie van de omgang met jongeren. Ze leren van hen, hoe de wereld ernubij staat, zoals gezien in de video met iPhone's en iPads.
Jongeren kunnen bij ouderen terecht voor een wijs oordeel, voor historisch besef - en misschien om te leren wat het woordgeduldbetekent...

Elke nieuwe generatie leert zo de betekenis van de kringloop van het leven. Jongeren worden voorbereid op het moment dat de ouderen zeggen: nu is het jullie tijd - maak er iets van!
Mijn man maakt dat dit jaar op een heel bijzondere manier mee.

Het is goed om te zien dat heel veel mensen in het Koninkrijk zich inzetten om de band tussen de generaties te verstevigen. Door dingensamente doen - en zo samen plezier te hebben én van elkaar te leren en elkaar te helpen.

Bij voorbeeld kinderen en ouderen die samen een tuin verzorgen. Dat doen ze in De generatietuin in Scheveningen. Hoogbejaarde bewoners van een zorgcomplex tuinieren er samen met kinderen van de naschoolse opvang. Ze zaaien bloemen en kruiden, verbouwen groente en fruit - en eten het samen op. De kinderen vinden het geweldig - en de ouderen ook. Daarom krijgt de Generatietuin dit jaar een Appeltje!

Het is ook een goed idee als jongeren ouderen helpen met klusjes in huis. Er zijn zo veel kleine dingen waar de ouderen niet meer aan toe komen en die een jongere snel even opknapt. Dat doen ze bij voorbeeld op Curaçao bij de jeugdafdeling van het Rode Kruis. Jongeren helpen de ouderen - en eens in de maand maken ze samen een reisje. Ook Jeugd Rode Kruis krijgt een Appeltje!

En tenslotte is het een héél goed idee als ouderen en kinderen elke week op een vaste dag iets samen doen. Zoals een school en een verpleeghuis die elke week samen iets organiseren - samen zingen, tuinieren, lezen, uitstapjes maken. Dat doen ze bij de Stichting ZuidOostZorg in Oosterwolde.
Een mooi initiatief, dat andere instellingen in Nederland zo kunnen navolgen!
Zij hebben dan ook de Grote Appel gewonnen.

Mijn man en ik zijn met het Oranje Fonds heel erg trots op alle winnaars van alle zes de Appels, maar ook op alle mensen die hier zitten.

Dank u wel voor uw komst!