Toespraak van Zijne Majesteit de Koning bij de uitreiking van de nieuwe Standaard van de Koninklijke Marechaussee

Generaal Leijtens, militair en burgerpersoneel van de Koninklijke Marechaussee,
"Er zal worden opgericht een Corps Marechaussee, bestemd om de orde te handhaven, de uitvoering der wetten te verzekeren en te waken over de veiligheid der grenzen en grote wegen."
Zo luidde op 26 oktober 1814 het eerste artikel van een historisch Besluit van Willem Frederik, Prins van Oranje, de latere Koning Willem I.
Vandaag, bijna tweehonderd jaar later, reik ik U een nieuwe standaard uit, ter vervanging van de standaard die mijn overgrootmoeder uitreikte in 1931.
Het is de eerste standaard met mijn monogram; een teken van onze verbondenheid en een bevestiging van de band die al tweehonderd jaar bestaat tussen Uw korps en het Koninklijk Huis.
De taken van de Koninklijke Marechaussee zijn veelzijdig en vereisen een hoge mate van professionaliteit. De bewaking van onze grenzen, de beveiliging van onze burgerluchtvaart, de bestrijding van grensoverschrijdende criminaliteit als mensensmokkel en drugshandel, het zijn cruciale belangen waarvoor de verantwoordelijkheid mede in Uw handen ligt.
In twee eeuwen hebben organisatie en taken van de Marechaussee zich steeds aangepast aan veranderende tijden. Maar onveranderd is Uw opdracht te waken over onze veiligheid en bijstand te verlenen juist als het erop aankomt.
U was er toen in 1995 de dijken in het rivierengebied dreigden te bezwijken en een kwart miljoen mensen moest worden geëvacueerd. Mede dankzij Uw ondersteuning kon die operatie slagen.
U was er in Afghanistan, in 2011 en 2012, toen de Marechaussee vele honderden politieagenten trainde in Kunduz en zo meehielp een dam op te werpen tegen willekeur en geweld.
U was er tijdens de Nucleair Security Summit dit voorjaar. Een van de grootste operaties op het gebied van bewaken en beveiligen die ons land ooit heeft gekend. Een uitdaging die U - samen met alle partners - uitstekend heeft gepareerd.
En U was er deze zomer, in Oost-Oekraïne. Toen leden van Uw korps de forensisch experts hielpen bij het doorzoeken van het rampgebied waar 298 mensen de dood vonden. Een bijzonder moeilijke missie onder zware omstandigheden in een door geweld verscheurde regio. U was er en deed Uw plicht.

Regelmatig is het werk van de Marechaussee prominent zichtbaar. Als het nodig is stáát het korps er. Daarnaast opereert het korps op de achtergrond, wakend, toezicht houdend en werkend aan preventie en het verminderen van dreigingsrisico's.
Die taak verricht U ook voor de Koninklijke Familie en voor de paleizen. Van jongs af aan weet ik hoe serieus de Marechaussee deze rol vervult. Vroeger in de tuin van Drakensteyn kruisten onze paden elkaar al regelmatig. Uw wakend oog is nog steeds een dagelijkse, geruststellende zekerheid.

In 1998 werd de Koninklijke Marechaussee een zelfstandig vierde krijgsmachtdeel. De verbindingen met de Marine, Landmacht en Luchtmacht bleven echter hecht en winnen nog voortdurend aan kracht en betekenis. Je moet van elkaar op aan kunnen, juist als het erom spant. Veiligheidsvraagstukken worden complexer en de verwevenheid van ons land met de omringende wereld is sterk. Alleen in nauwe samenwerking binnen Defensie en tussen Defensie en andere betrokken organisaties binnen en buiten Nederland, kunnen resultaten worden geboekt.
Alles draait om teamwork. Dat geldt bijvoorbeeld voor de bewaking van de Europese buitengrenzen. U levert daaraan een belangrijke bijdrage, samen met de korpsen uit andere Europese landen. Het geldt ook voor Uw innige samenwerking met de politie op zoveel terreinen.

'Zonder vrees en zonder blaam', luidt Uw devies. Die woorden raken het esprit de corps en zijn de leidraad in Uw dagelijks werk. Ze drukken de wil uit om aan dat werk de hoogste eisen te stellen en steeds kritisch te blijven kijken naar het eigen functioneren in heden en verleden.

Zonder rechtsstaat is geen vrije samenleving mogelijk. De zorg voor de veiligheid van die rechtsstaat is mede in Uw handen gelegd. Dat is een prachtige, maar ook moeilijke taak, in dienst van ons allemaal. Het is daarom goed dit bijzondere moment in bredere kring, samen met Uw gezagsdragers en beheerders, te markeren. Dat is een bevestiging van het vertrouwen dat de Koninklijke Marechaussee al zoveel jaren ten volle waarmaakt.

Uw korps is hier sterk vertegenwoordigd. Maar ik weet dat meer dan zesduizend marechaussees om U heen staan die op dit moment niet fysiek aanwezig kunnen zijn. Zij zijn aan het werk en waken over onze veiligheid.

Van Sint Maarten tot Schiphol.

Van de Wadden tot de Westerschelde.

Van de Middellandse Zee tot de woestijn van Mali.

Dit is ook hún moment.

'Het symbool van Uw saamhorigheid'. Zo noemde mijn overgrootmoeder de door haar uitgereikte standaard aan de Koninklijke Marechaussee, 83 jaar geleden. Vandaag, bij de uitreiking van de nieuwe standaard, roep ik die woorden in herinnering. En ik voeg daaraan toe dat deze standaard óók is: het symbool van onze verbondenheid.