Openingstoespraak van Koningin Máxima tijdens het landelijk symposium Morgen Méér Muziek in de Klas op Paleis Noordeinde te Den Haag
Dames en heren,
Hartelijk welkom op Paleis Noordeinde! U bent uit het hele land hierheen gekomen om mee te doen aan ‘Morgen Méér Muziek in de Klas’. Fantastisch dat U er bent.
We zijn hier in de Grote Balzaal. In de 19de eeuw zweefden hier de dansparen over het parket, op de maat van mazurka’s, walsen en polka’s. Toen was dit het muzikale hart van het Paleis. En dat is het vandaag opnieuw, dankzij U!
Muziek verdient een plek in ieders leven, waar je ook woont in Nederland. En daar kun je niet jong genoeg mee beginnen. Het doel dat ik graag samen met U allemaal wil bereiken is: muziekonderwijs voor alle ruim anderhalf miljoen kinderen op de basisschool. Niet zo nu en dan een keertje, maar structureel.
Een paar jaar geleden klonk dat nog weinig realistisch. Als muziek voor in de verre toekomst. Er waren mooie initiatieven, maar de verbinding daartussen ontbrak. Er was geen landelijke beweging om ontwikkelingen te versnellen. Geen goede mogelijkheid om van elkaar te leren.
Terwijl we weten hoe belangrijk muziek is voor kinderen! Muziek maken draagt bij aan hun emotionele intelligentie. Het stimuleert hun creativiteit, motoriek, sociale vaardigheden en schoolprestaties. Samen muziek maken leert kinderen om goed naar zichzelf en naar elkaar te luisteren en op elkaar te reageren. Muziek maken verbindt. En wat misschien het allerbelangrijkste is: het is gewoon ontzettend leuk.
Ruim anderhalf jaar geleden zijn we daarom begonnen om de zaken grondig aan te pakken. In juni 2015 startte Méér Muziek in de Klas, een bijzondere samenwerking tussen publieke en private partijen. Het ministerie van OCW, de PO-Raad, het Fonds voor Cultuurparticipatie, het Landelijk Kenniscentrum voor Cultuureducatie en Amateurkunst en de Publieke Omroep doen mee. Maar ook VandenEnde Foundation, de BankgiroLoterij en een groot aantal fondsen en bedrijven.
Als ondersteuning werd het Platform Ambassadeurs Méér Muziek in de Klas gevormd, waarvan ik erevoorzitter ben. De ambassadeurs weten hoe belangrijk muziekonderwijs op de basisschool is en zetten hun kennis en netwerk in om dat te organiseren. Een flink aantal van hen is vandaag in ons midden.
Wat is er tot nu toe allemaal gedaan en bereikt? Een heleboel!
Er is geld beschikbaar gekomen om leerkrachten beter toe te rusten om muzieklessen te geven. Want niet iedereen is van nature een Ilse DeLange! Dat verwacht ook niemand van U. Maar met een beetje hulp kan wèl bijna iedereen kinderen enthousiast maken voor muziek en goede muzieklessen geven. Meer dan 850 scholen hebben al gebruik gemaakt van deze regeling voor deskundigheidsbevordering.
Ook op de PABO’s is veel meer aandacht gekomen voor muziek. Vorig jaar was ik samen met minister Bussemaker op een PABO in Rotterdam. De studenten daar waren zo enthousiast geworden, dat ze een eigen koor hadden opgericht. We kregen van hen een prachtig mini-concert! Deze studenten zullen hun plezier zeker overbrengen op de kinderen als ze straks zelf voor de klas staan.
Ook de publieke omroep doet mee. Vorig jaar hebben we op televisie een fantastische muziekwedstrijd gehad voor basisscholen. Met een grandioze finale tijdens het Kerst Muziekgala, met 1,6 miljoen kijkers. Dit jaar gaat er een tweede serie van start waarin we opnieuw op zoek gaan naar de muzikaalste klassen van Nederland.
We gaan dit jaar nog meer scholen en kinderen enthousiast maken om samen muziek te maken.
In aansluiting daarop, is ook veel lesmateriaal ontwikkeld voor in de klas. Video’s, lesbrieven, muzikale spelletjes, noem maar op. Schooltv is daarbij een belangrijke partner.
Er zijn ook steeds meer mensen en organisaties die zelf het initiatief nemen. Ik geef U drie voorbeelden.
‘Meester Mo’ uit Born gebruikt muziek voor de lessen in spelling en grammatica. Is het nu met een ‘d’ of met ‘dt’? Is het nu ‘hun’ of ‘hen’ of ‘zij’? Meester Mo maakt er samen met de kinderen swingende videoclips van. Met succes, want het aantal fouten daalde met zeventig procent.
Een ander voorbeeld. Poppodium De Effenaar uit Eindhoven organiseert op school lessen over de geschiedenis van de popmuziek, met hulp van professionele popmuzikanten. Als afsluiting maken de kinderen een echt live concert mee.
Voorbeeld drie. Het harmonie-orkest in Goirle werkt samen met de brede school in de gemeente aan het initiatief Blaas er op Los. De kinderen leren een blaasinstrument bespelen en aan het eind van het jaar geven ze samen met de harmonie een concert voor alle ouders.
Er wordt dus al heel veel gedaan, landelijk en lokaal. Wat begon als losse tonen wordt steeds meer een symfonie.
De resultaten van dit alles zijn al goed merkbaar. Een zesde deel van alle basisscholen is muziekonderwijs al een stevige plek gaan geven in het lesprogramma. Dat is een goede start.
Maar we zijn er nog niet! Want ons doel is: muziekonderwijs voor alle kinderen op alle basisscholen. En daarvoor hebben we U nodig.
Vandaag bespreken we wat U op Uw school nodig heeft om muziekonderwijs een nog steviger plek te geven voor ieder kind. Wat zijn goede voorbeelden? Welke hulpmiddelen zijn er? Hoe vind je goede partners in de regio om mee samen te werken? Hoe maak je de collega’s en kinderen enthousiast? En hoe zorg je dat het muziekonderwijs ook echt verankerd raakt op school? Dat komt allemaal aan bod vanmiddag.
Bij de voorbereiding van deze middag hebben de Onderwijscoöperatie, de Algemene Vereniging van Schoolleiders en de PO-Raad een belangrijke rol gespeeld. Dank U wel voor Uw betrokkenheid!
We hopen dat U zoveel ideeën en inspiratie opdoet, dat U morgen meteen aan de slag gaat!
Ik vind het geweldig dat U vandaag meedoet! Samen zorgen we voor nog Meer Muziek in de Klas! Het gaat ons samen lukken: op alle basisscholen muziekles voor alle kinderen.
Dank u wel.