Toespraak van Koning Willem-Alexander tijdens de Nieuwjaarsontvangst voor Nederlandse gasten, Koninklijk Paleis Amsterdam
Dames en heren,
Hartelijk welkom in het Koninklijk Paleis Amsterdam! Het is een mooie traditie dat wij elkaar aan het begin van het nieuwe jaar ontmoeten hier in het hart van onze hoofdstad.
Geen van ons weet wat dit nieuwe jaar gaat brengen. Het zal een jaar van verandering worden… maar de aard en de reikwijdte daarvan kan niemand voorspellen.
Om ons heen is de wereld in beroering. Wij voelen ons sterk verbonden met het Oekraïense volk dat nu al bijna twee jaar lang gebukt gaat onder Russische agressie.
Wij zien ook de verschrikkingen en de wanhoop in Israël en Gaza en het leed dat zoveel families daar treft. En wij horen de noodkreten uit landen in Afrika, waar mensen vluchten voor honger en geweld of voor de gevolgen van klimaatverandering.
Al die gebeurtenissen hebben hun weerslag op óns land en op óns leven.
Velen van u voelen zich persoonlijk geraakt. Ik weet hoe diep de emoties en betrokkenheid kunnen gaan.
Met duizenden gevoelige draden zijn wij verbonden met de wereld buiten onze grenzen.
We zijn ook met duizenden onzichtbare draden verbonden met elkáár.
Vandaag – te midden van alle heftigheid en onzekerheid – is het belangrijk om te beseffen hoe kostbaar dit is.
Want hoe onbeheersbaar de krachten om ons heen ook lijken en hoe groot de zorgen in eigen land ook zijn, we zijn beslist niet weerloos. Samen kunnen we schokken opvangen en angst en onzekerheid terugdringen.
2024 kan een goed jaar worden als we koesteren wat ons verbindt. Als we blijven vertrouwen op onze democratische rechtsorde die bescherming biedt en vernieuwing in politiek en bestuur mogelijk maakt.
En als we vasthouden aan wat al zo lang onze kracht is: openheid naar de wereld, openheid naar elkaar, menselijkheid en saamhorigheid met toekomstige generaties. Dit is een verantwoordelijkheid die rust op ons allemaal, individueel en collectief.
Dit jaar zullen we stilstaan bij het feit dat tachtig jaar geleden een begin werd gemaakt met de bevrijding van ons land. We zullen ons opnieuw verdiepen in de verhalen van de slachtoffers en van de verzetsmensen en militairen die streden voor onze vrijheid.
Het is essentieel dat we in de spiegel van het verleden blijven kijken en ons realiseren hoe belangrijk het is weerbaar te zijn en vrijheid, menselijkheid en solidariteit hóóg te houden.
In deze tijd zijn mensen nodig die uit hun vertrouwde kring durven stappen en nieuw terrein durven verkennen. Die zich realiseren dat de eigen mening wellicht niet altijd honderd procent zaligmakend is. En dat misschien het meest te leren valt van mensen die het minst op je lijken.
Maar daarvoor moet je elkaar wel eerst ontmoeten! Deze bijeenkomst met zo’n grote diversiteit aan gasten biedt daarvoor legio kansen. Een goede start van het nieuwe jaar!
De Koningin en ik hebben het afgelopen jaar met velen van u contact gehad, tijdens bezoeken en ontmoetingen in Nederland en het Caribisch deel van het Koninkrijk. Op tal van plekken geeft u ons een inkijk in de praktijk van uw werk, met alle weerbarstigheden die daarbij horen.
Wat ons steeds weer opvalt is, hoe groot de inzet is van de mensen in de organisaties die u vertegenwoordigt. En hoe hoog de kwaliteit is van hun werk. Ja, er gaan dingen mis. Ja, er worden fouten gemaakt. En misschien maken we dingen in dit land soms te ingewikkeld. Het is belangrijk dat we daarvan leren.
Maar laten we vooral óók tegen elkaar uitspreken dat we trots mogen zijn op al die mensen die werken in beleid en uitvoering. Bij de gemeenten, op de ministeries, in de zorg, bij de politie en op al die plekken waar mensen het publieke belang dienen.
En dan hebben we daarnaast óók nog een veerkrachtig bedrijfsleven en een rijkgeschakeerd landschap aan maatschappelijke organisaties en vrijwilligersinitiatieven dat zijn weerga in de wereld niet kent.
De bijzondere groep gasten die we dit jaar hebben uitgenodigd staat symbool voor de can do-mentaliteit en het samenspel waaraan we zoveel te danken hebben. Het zijn mensen die zich inzetten voor de breedtesport, in de breedste zin des woords. Fijn dat u er bent!
U weet hoe je ervoor zorgt dat iedereen kan meedoen. Oud en jong, met of zonder beperking. U weet ook hoe cruciaal de mensen achter de schermen zijn: de trainers, de verzorgers, de mensen die de ledenadministratie doen, de kantine beheren, de lijnen trekken op het veld.
En u weet álles van spelplezier, óók als er niet gewonnen wordt.
Dus alle reden om u in de schijnwerpers te zetten, nog voordat onze topsporters in actie komen op de Olympische Spelen in Parijs. Zonder brede basis immers géén hoge top!
Ik hoop dat dit voor ons allemaal een jaar van verbinding zal zijn.
Een jaar waarin we verandering omarmen zonder onze gezamenlijke basis te verliezen.
Een jaar van spelplezier en van fair play.
Graag wil ik het glas met u heffen.
Op 2024!