Toespraak van Koning Willem-Alexander bij de lunch ter gelegenheid van het officiële bezoek van de president van de Bondsrepubliek Duitsland, Paleis Noordeinde te Den Haag

De toespraak is uitgesproken in het Duits.

Meneer de President, Mevrouw Büdenbender,

Hartelijk welkom! Het is voor ons een groot genoegen U beiden hier op Paleis Noordeinde te ontvangen. Mijn vrouw en ik zijn zeer verheugd over Uw komst naar Nederland.

Net als U, koesteren wij de speciale band die er tussen onze beide landen is. Zoals U weet, bezoeken wij sinds 2013 ieder jaar één of meer deelstaten van Duitsland. Voor ons is dit veel meer dan een mooie traditie. Het is vooral een fantastische manier om voeling te houden met Uw land en zijn bewoners. Wij praten met ondernemers, bestuurders, wetenschappers en studenten. Maar ook met bewoners van oude stadswijken en met mensen uit de wereld van kunst en cultuur. Telkens weer valt ons op hoeveel talent, toewijding en vakmanschap er overal in Duitsland te vinden zijn.

Aan een karakterschets van Duitsland wil ik mij liever niet wagen. Toen vorige maand een journalist aan U vroeg wat volgens U kenmerkend is voor Duitsland, zei U gekscherend: ‘Dass wir uns ständig fragen, was typisch Deutsch ist’…

Toch noemde U toen ook een aantal andere aspecten: Zuverlässigkeit, Pünktlichkeit, Liebe zur Heimat, Weltoffenheit. Eigenschappen die wij zonder meer herkennen. Juist in de combinatie ervan ligt Uw kracht! In een wereld waarin vertrouwde zekerheden steeds meer onder druk komen te staan, is Duitsland een stabiele factor en een betrouwbare bondgenoot. Dit is ongelofelijk waardevol. Europa en de wereld mogen zich gelukkig prijzen dat een groot land als Duitsland zich zo sterk medeverantwoordelijk voelt voor het welzijn van de internationale gemeenschap.

U, Meneer de President, bent een exponent van die open gezindheid. Tijdens Uw jaren als minister van Buitenlandse Zaken gaf U daarvan voortdurend blijk. En ook als Bondspresident doet U alles wat in Uw vermogen ligt om bij te dragen aan vrede, vrijheid en welvaart in Europa en de wereld. U doet dat op uw eigen vrijmoedige en ongedwongen manier.

De verbinding zoeken is moeilijker dan luid het eigen gelijk verkondigen. Het is soms een ondankbare rol. Als een van Uw meest nabije partners beseffen wij dat Duitsland hierin niet altijd de waardering krijgt die het verdient.

Weet dat Nederland zich nauw met U verbonden voelt. Wij begrijpen de buiten- en binnenlandse opgaven waarvoor U staat heel goed, omdat dit ook voor ons belangrijke thema’s zijn. Hoe zorgen we ervoor dat jonge mensen al hun talenten kunnen ontplooien? Hoe kunnen nieuwkomers een volwaardige bijdrage leveren aan de samenleving? Hoe zorgen we dat de vlam van vrijheid en verdraagzaamheid blijft branden, niet alleen in eigen land maar ook in Europa? Al deze vragen houden ook ons ten diepste bezig. Daarom is Uw bezoek aan Nederland van grote waarde.

Meneer de president, U staat bekend als een liefhebber van jazz. Soms verandert Uw residentie zelfs in een swingende club, onder het motto ‘Jazz im Schloss Bellevue’.

U weet als geen ander: in de jazz gaat het om harmonie en ritme… maar evenzeer gaat het om vrijheid en improvisatie!
Houvast en openheid houden elkaar continu in balans. In die verhouding zit de spanning èn de kwaliteit van de muziek.

In Uw werk komen dezelfde elementen tot uiting: ‘Sicherheit und Offenheit’. Collectiviteit en eigenheid.

Nederland heeft vanzelfsprekend een eigen muzikale partij te spelen.
Maar we vormen samen wel een geweldig ensemble!

Mag ik U vragen het glas met mij te heffen.
Op Uw beider gezondheid, meneer de president en mevrouw Büdenbender,
Op het samenspel van de Bondsrepubliek Duitsland en het Koninkrijk der Nederlanden.