Toespraak van Hare Majesteit de Koningin ter gelegenheid van het officieel bezoek van de President van Indonesië. Den Haag, 3 februari 2000.
Mijnheer de President,
Het is voor mijn man en mij een bijzonder genoegen U hier welkom te heten. U was al eerder in ons land, maar dit is Uw eerste officiële bezoek als staatshoofd. Het verheugt ons zeer dat U zo kort na Uw verkiezing tot President van Indonesië naar Nederland bent gekomen. Uw aanwezigheid in ons midden krijgt daarmee een bijzondere betekenis.
Het volk van Indonesië heeft U in volle vrijheid tot President gekozen. Deze gebeurtenis markeerde een keerpunt in de geschiedenis van Uw land. Het vertrouwen dat in U wordt gesteld, is groot; de verantwoordelijkheid die daardoor op U rust, nog groter. Bij zeer veel mensen leeft de hoop dat U erin zult slagen Uw presidentschap de geschiedenis te laten ingaan als een periode van opbouw en verzoening.
Nu onder Uw leiding een nieuwe democratische regering is aangetreden, heeft Indonesië een unieke kans de ernstige problemen waar het voor is gesteld, met nieuw élan aan te pakken. Men is er zich ook in ons land van bewust dat de uitdagingen talrijk zijn. Indonesië staat nu voor de opgave nieuwe verhoudingen te scheppen tussen de regio's en de centrale overheid, met inachtneming van de democratische beginselen waaraan Uw regering zich heeft gebonden. Bovendien heeft U het op zich genomen de strijd aan te binden met onwettige praktijken. Het zijn vergaande beleidsvoornemens die alom indruk hebben gemaakt.
Uw regering heeft aangegeven groot belang te hechten aan het herstel van de traditionele religieuze tolerantie die zo lang een kenmerk van Indonesië is geweest. Recente gewelddadigheden tonen helaas aan hoe dringend dit vraagstuk alle aandacht vereist. Ook in ons land bestaat een sterke betrokkenheid bij de conflicten die zijn uitgebroken en zijn velen diep bewogen door het leed dat wordt aangericht. Het zal wellicht één van Uw moeilijkste taken worden, op grond van het oude vertrouwen en respect, de tolerantie te doen terugkeren waarmee het weer mogelijk wordt vreedzaam samen te leven.
<<< Indonesië heeft bovendien sinds 1997 te kampen met een ernstige economische crisis. De trieste gevolgen daarvan zijn zichtbaar in een sterk gestegen werkloosheid en een zich snel verbreidende armoede onder de bevolking. Deze crisis het hoofd te bieden door de moeilijke weg naar het economisch herstel in te slaan en tegelijkertijd te zorgen dat de vele eilanden van de archipel evenwaardig in de resultaten mee kunnen delen, is ook een van de zware opgaven waar Uw regering voor staat.
Indonesië speelt vanouds een leidende rol in Zuid-Oost-Azië. Ontwikkelingen in Uw land hebben hun weerklank tot ver buiten het eigen grondgebied en de omringende zeeën. Een keer ten goede in Indonesië, zowel in bestuurlijke als in economische zin, zal de positie van Uw land en de constructieve invloed die het vanouds in de regio heeft, verder kunnen versterken. Bij de aanpak van de huidige problemen kan Uw regering wellicht ook inspiratie putten uit het besef van de grote betekenis die Uw land, ver over de grenzen heen, mede voor anderen heeft.
U weet, Mijnheer de President, dat men zich in Nederland bij uitstek verbonden voelt met het lot van het Indonesische volk. Dit is de weerslag van een lang gedeeld verleden. In onze beide landen dragen mensen dit verleden mee - de mooie herinneringen en de onloochenbare littekens. Wij willen de geschiedenis ontkennen noch vergeten. Maar wij leven nu in een nieuwe tijd, waarin het streven van beide landen er op is gericht oude tegenstellingen te overwinnen en onze samenwerking opnieuw een hechte basis te geven. De toekomst van Indonesië gaat Nederland ter harte; ons land hoopt, in samenspraak met Uw regering en in overeenstemming met Uw visie op die toekomst, daaraan een bijdrage te kunnen leveren. Het herstel van vertrouwen tussen onze landen opent de weg naar een nieuwe periode van hechte samenwerking.
Mijnheer de President,
Een zo uitgestrekt eilandenrijk als Indonesië besturen, is een ontzagwekkende taak. De rijke diversiteit van Uw land uit zich op dit moment helaas ook in het opleven van spanningen en conflicten tussen bevolkingsgroepen. U hebt de taak op U genomen langs democratische weg deze eroderende krachten terug te dringen en de tegenstellingen te verminderen. U mag daarbij uitgaan van het vertrouwen dat U in Uw land geniet. Het is hoopgevend dat Uw volk op een zo moeilijk moment in zijn geschiedenis een beroep kan doen op een zo algemeen geacht staatsman.
Gaarne nodig ik alle aanwezigen uit met mij het glas te heffen op Uw gezondheid, Mijnheer de President, op die van Mevrouw Wahid, op het succes van Uw missie en op het welzijn van het Indonesische volk.