Toespraak van Prinses Laurentien op 11 mei 2005
bij de diploma-uitreiking Ambassadeursproject Laaggeletterdheid en Alfabetisering, Venlo
Het gesproken woord geldt
"Er is meer dan de achterkant van de krant: als je gaat leren, gaat er een wereld voor je open, en ik wil andere mensen de wereld laten zien!" Zo typeerde één van u, als bijna-Ambassadeur Alfabetisering hier in Venlo, hoe u uw taak vorm wilt geven. Voor sommigen van ons klinkt dit misschien eenvoudig - dat er een wereld voor je open gaat, en dat je anderen die wereld wilt laten zien... Maar uit de verhalen van u en van Ambassadeurs die u zijn voorgegaan wordt duidelijk dat dit zeker niet zo is. Want u krijgt ook reacties als: "Maar ben jij niet veel te oud om te leren?". U laat het zien - je kan je leven lang leren!
Dus vandaag is het feest... een feest in de eerste plaats voor u als Ambassadeurs. Maar ook voor andere aanwezigen- uw familie en uw vrienden - is het een feestelijke dag. Geweldig dat u hier bent. U was uw dierbaren ongetwijfeld tot grote steun op de moeilijke ontdekkingstocht naar het onder de knie krijgen van het lezen en schrijven van de Nederlandse taal. Het moet voor u heel bijzonder zijn om dit mee te maken.
Precies twee jaar geleden reikte ik in Roosendaal de allereerste Ambassadeurs diploma's uit. Wat is het fantastisch dat er nu op zoveel meer plaatsten in Nederland een dergelijk belangrijk programma bestaat! Ik wil dan ook de coördinatoren van Gilde Opleidingen gelukwensen met deze nieuwe mijlpaal in de alfabetiseringsinitiatieven: een Ambassadeursprogramma in Limburg.
Wat betekent dat eigenlijk, Ambassadeur of Ambassadrice zijn? Volgens het woordenboek is een ambassadeur "een diplomaat van de hoogste rang die optreedt als vertegenwoordiger" of ook wel "degene die iets bekend weet te maken". En een diplomaat? Dat is "een persoon die tactvol met anderen omgaat." Bekend maken op tactvolle wijze. Dat omschrijft precies uw rol:
u vertegenwoordigt natuurlijk uzelf, maar ook zo'n 1.5 miljoen andere volwassenen in Nederland die moeite hebben met lezen en schrijven.
* u gaat anderen informeren, iets bekend maken en ja motiveren
* en u hoopt dat te doen op een manier die tactvol is - uiteraard altijd met de humor en beeldende verhalen die zo kenmerkend zijn voor ambassadeurs.
Een Ambassadeur ergens anders in Nederland zegt het zo mooi: "het is mijn taak om mensen erop te wijzen dat je met doorzetten heel ver kunt komen".
In uw rol als Ambassadeur en Ambassadrice kunt u anderen laten profiteren van uw ervaringen. Helpen om het probleem te erkennen, het schaamtegevoel te overwinnen, en te motiveren door praktische informatie te geven. U weet het - dit proces van erkenning en overwinning zal iedereen zelf moeten doormaken. Maar dat wil niet zeggen dat zij niet een handje geholpen kunnen worden. Het helpt nu eenmaal, als je weet dat je niet de enige bent met een probleem.
Uw ambassadeursfunctie strekt zich ook uit naar de rest van de samenleving. Analfabetisme - ofwel functioneel ongeletterdheid - is een nog onderbelicht thema in Nederland. Hoe meer er over het onderwerp wordt gesproken en geschreven, hoe beter. Zoals ik al zei - hopelijk helpt het mensen hun schaamte te overwinnen en te zeggen: ja, ik ga wat aan mijn achterstand doen, en ja, ik wil die andere wereld leren kennen. Wij weten allen hoe moeilijk het is om schaamte te overwinnen - het eerst te erkennen en er dan daadwerkelijk iets mee te doen. Dat vergt moed, energie, tijd en doorzettingsvermogen. U heeft dat alles gedaan.... Zo bent u dus een voorbeeld voor vele anderen - niet alleen in Limburg maar ook elders in het land.
Als geen ander weet u dat het niet vanzelfsprekend is om te kunnen lezen en schrijven. U weet het uit eigen ervaring: ouders die zeiden dat "als je later trouwt, je dat leren toch niet nodig hebt". Of omdat het er door omstandigheden niet van kwam. Want om als kind goed te kunnen leren, is aandacht en stimulans nodig. Als dit er niet is, zal het ook niet gemakkelijk zijn om zelfvertrouwen te hebben.
Er is dus heel wat voor nodig om de drempel over te stappen om op latere leeftijd te leren lezen en schrijven. U begrijpt waarom het zo'n moeilijke weg is om het wel te doen. U kunt beter dan wie ook áánvoelen wat anderen hiervan weerhoudt. Daarom is het zo waardevol dat juist u nog een stap verder bent gegaan: dat u niet alleen zelf hebt leren lezen en schrijven, maar ook anderen wilt overtuigen.
Het is een grote eer om de certificaten aan u te mogen uitreiken. Wij zijn allen heel erg trots op u. Ik wens u veel succes - en plezier ! - met uw ambassadeurstaken. Onze wegen zullen zich hopelijk nog vaak kruisen in onze gezamenlijke aanpak de hoognodige verdere alfabetisering in Nederland tot stand te brengen.
"Kijk eens naar Venlo... was de pakkende titel van een televisie programma waaraan verschillende van u eerder dit jaar hebben meegewerkt. Vandaag zeggen wij: "kijk eens naar u, Ambassadeurs in Venlo"!