Toespraak van Koning Willem-Alexander bij het staatsdiner ter gelegenheid van het staatsbezoek aan Litouwen

De toespraak is uitgesproken in het Engels

Mevrouw de President,

Dank U wel voor Uw hartverwarmende woorden.
Het is goed om opnieuw in Litouwen te zijn, na het eerste bezoek van mijn vrouw en mij in 2002. Sindsdien zijn zestien jaar verstreken, waarvan negen onder Uw presidentschap. 

Dank U wel dat U de gelegenheid biedt voor een hernieuwde kennismaking met dit prachtige land, waaraan zulke dierbare herinneringen verbonden zijn. Het is waardevol om juist nu in Uw midden te zijn, nu Litouwen honderd jaar herwonnen onafhankelijkheid viert.

Uw lange geschiedenis is vol contrasten. Zij kende bittere jaren waaraan geen einde leek te komen. Jaren waarin het land in de greep was van onderdrukking, angst en willekeur en waarin veel onschuldige slachtoffers vielen. U staat er morgen nadrukkelijk bij stil. 
Maar Uw land kende ook perioden van trotse onafhankelijkheid en culturele bloei. De gebouwen die daarvan getuigen, zijn overal in dit land te bewonderen. Het is geweldig dat Litouwen die lijn van vrijheid, voorspoed en groei nu dóórtrekt. 

Litouwen heeft indruk gemaakt met de manier waarop het zijn lot in eigen hand heeft genomen sinds de Zingende Revolutie aan het einde van de jaren tachtig. Als lid van de Europese Unie laat het zien uit stevig en duurzaam hout gesneden te zijn. Uw land is niet teruggedeinsd voor ingrijpende hervormingen en gelooft sterk in eigen verantwoordelijkheid en de plicht van alle Lidstaten om gemaakte afspraken na te komen. 

Tegelijkertijd bent U solidair met de Unie als geheel, ook bij lastige kwesties als de opvang van asielzoekers. U, Mevrouw de President, was de allereerste eurocommissaris uit Litouwen en heeft vijf jaar lang een belangrijke bijdrage geleverd aan de stabiliteit van Europa. In Uw huidige functie heeft U vanzelfsprekend andere verantwoordelijkheden, maar de stabiliteit van Europa ligt U nog steeds na aan het hart!

In Nederland zijn inmiddels bijna drie generaties opgegroeid die geen eigen herinneringen hebben aan overheersing door een vreemde macht. In Uw land zijn die herinneringen nog vers, ook bij jonge mensen van in de dertig. Vrijheid kan niet zonder de bereidheid om die vrijheid te verdedigen. Als bondgenoten binnen de NAVO laten we samen aan de wereld zien over die bereidheid te beschikken.

Overmorgen zullen wij een bezoek brengen aan Rukla, waar bijna 300 Nederlandse militairen deelnemen aan de enhanced Forward Presence Battle Group. Onze bijdrage onderstreept onze toewijding aan vrede en veiligheid voor de mensen in Litouwen, Letland, Estland, Polen èn Nederland. 

Uw veiligheid is onze veiligheid. Uw vrijheid is onze vrijheid. Uw toekomst is onze toekomst! 
In een wereld met toenemende spanningen en onzekerheden is het cruciaal dat democratische landen hun krachten blijven bundelen.

Mevrouw de President, samenwerken aan vrede en veiligheid ligt aan de basis van ons bestaan als vrije landen. Maar er is veel méér nodig om onze toekomst veilig te stellen. Een van de grootste opgaven voor Litouwen en voor Nederland ligt op het terrein van energie. Het is absoluut noodzakelijk dat wij onze energiehuishouding duurzamer inrichten. In Nederland is een begin gemaakt met deze omschakeling, die grote gevolgen heeft voor bedrijven en burgers. Ook in Uw land is dit een van de belangrijkste thema’s. 

Overmorgen zullen in het Vilnius Tech Park partijen uit beide landen de mogelijkheden tot meer intensieve samenwerking onderzoeken. Ik ben ervan overtuigd dat dit vruchtbare resultaten kan opleveren.

Wat zeker helpt bij het verdiepen van onze samenwerking is de toetreding van Litouwen tot de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling. We zijn blij dat we Litouwen snel als lid zullen mogen verwelkomen!

‘Zeven keer vallen, acht keer opstaan.’ Als ervaren karateka – en drager van de zwarte band – kent U die uitdrukking ongetwijfeld, Mevrouw de President. 
Het is een aansporing om nooit op te geven en om altijd te blijven vertrouwen op eigen kracht en te blijven zoeken naar nieuwe kansen.

Litouwen heeft, net als andere landen, te maken met beladen momenten in zijn geschiedenis. Het vergt moed om alle aspecten daarvan onder ogen te zien. U, Mevrouw de President, heeft eerder helder verwoord hoe het Litouwse volk de wereld tegemoet wil treden: als open en tolerante verdedigers van menselijke waarden. 

Uw land heeft Europa en de wereld laten zien dat het bij uitstek beschikt over het vermogen om zich na beproevingen weer te verheffen. Wie beschikt over dat talent mag optimistisch zijn over de toekomst! 

Mag ik U vragen het glas met mij te heffen.
Op Uw gezondheid, Mevrouw de President.
Op Litouwen, onze bondgenoot.
En op de vriendschap tussen onze volken!