Toespraak van Koning Willem-Alexander bij de opening van het MBO-studiejaar, ROC Tilburg
Studenten, docenten en medewerkers van ROC Tilburg,
Vandaag begint U aan een nieuw studiejaar, samen met alle ROC’s in Zuid-Nederland. De rest van Nederland volgt wat later… dat bent U wel gewend hier in Brabant, dat de rest van Nederland soms wat meer tijd nodig heeft…
Een half miljoen MBO-studenten gaan vanaf vandaag weer aan de slag. En dat is van nationaal belang. Want het zijn de MBO’ers die Nederland laten draaien.
MBO’ers zorgen dat we een dak boven ons hoofd hebben en dat we droge voeten houden in de polder.
Ze ontwikkelen onze software en verkopen ons de hardware.
Ze zijn de handen aan het bed, de voeten op het gaspedaal, de ogen en oren in de wijk.
Ze leggen windparken aan, sturen robots aan, runnen restaurants en ontwerpen onze kleding.
Ze knippen ons en vertellen ons vriendelijk dat moeilijk haar niet bestaat.
Ze helpen ons om gezond en fit te blijven.
En ze organiseren ook nog onze favoriete festivals.
Iedere MBO’er die hier in Tilburg en waar ook in Nederland enthousiast begint aan een nieuw studiejaar, mag dan ook trots zijn. Want laat dit duidelijk zijn: wij hebben jullie keihard nodig.
Dat blijkt ook uit de cijfers.
De jeugdwerkeloosheid in ons land behoort tot de laagste in Europa en dat is mede te danken aan het feit dat afgestudeerde MBO-studenten snel aan de slag komen.
U bent gewoon heel erg gewild, vooral degenen die in hun opleiding intensief kennis maken met de beroepspraktijk. Nog niet iedereen beseft het misschien, maar een keus voor het MBO is een slimme keus.
Ik moet daarbij ook een compliment geven aan de docenten en ondersteuners, aan de stage-begeleiders en de studie-adviseurs.
De kwaliteit van het onderwijs in ons land staat volgens de onderwijsinspectie over bijna de hele linie onder druk. Maar het middelbaar beroepsonderwijs is een positieve uitzondering.
Het niveau van MBO-studenten stijgt nog steeds. Zij halen steeds vaker een diploma op het hoogste niveau. Vergeleken met andere Europese landen stoppen maar weinig MBO-studenten met hun studie zonder diploma. 83 procent rondt de studie met succes af.
Dat ligt natuurlijk aan hun eigen inzet, maar ongetwijfeld speelt de bevlogenheid van veel docenten en begeleiders ook een belangrijke rol.
De beschikbaarheid van voldoende stageplekken blijft nog wel een punt van zorg. In een aantal sectoren is er een gebrek aan stagemogelijkheden. Het is goed dat dat probleem de aandacht heeft, onder meer in de verpleging. Zonder stageplaatsen zijn er straks niet voldoende handen aan het bed, daarvan is iedereen doordrongen.
Voor mij is het steeds weer een fantastische ervaring om MBO-studenten, –docenten en begeleiders aan het werk te zien en met hen te praten over hun motivatie.
Ik herinner me die ontmoetingen goed. Op de Leidse instrumentmakers School waar alles draait om precisietechniek voor de ruimtevaart en de medische wereld. Bij het Maritiem Onderwijs Centrum op Urk waar het gaat om visverwerking en onderhoud aan scheepsmotoren. Bij de Politieacademie in Apeldoorn waar gedreven MBO’ers zich warmlopen als wijkagent. Het is essentieel dat we als samenleving het MBO omarmen en studenten de helpende hand bieden.
Heel veel bedrijven en instellingen begrijpen dat en weten het MBO goed te vinden. Ze stellen apparatuur en werkruimtes beschikbaar, bieden praktijkstages en organiseren gastlessen.
Sommige bedrijven geven hun werknemers zelfs de gelegenheid om een dag in de week les te geven op het MBO. Zo leer je op school direct vanuit de praktijk.
Als we Nederland draaiend willen houden, dan is intensieve samenwerking tussen MBO-scholen en partners in de regio echt van het grootste belang.
Vandaag markeren we samen de start van een nieuw MBO-studiejaar. Maar de reikwijdte is wat mij betreft veel groter en omvat in feite iedereen. Onze samenleving verandert zo snel dat kennis steeds vluchtiger wordt. Wie stopt met zich ontwikkelen, wordt al snel door de praktijk voorbij gehold.
Het punt is niet zozeer dat beroepen verdwijnen, maar dat banen, functies en taken een heel andere invulling krijgen.
Robots en kunstmatige intelligentie nemen ons veel werk uit handen, maar creëren ook nieuwe mogelijkheden om ons werk nog beter te doen. Terwijl de zorgrobot de juiste medicatie in de gaten houdt, kan de verpleegkundige meer aandacht besteden aan de algehele conditie van de patiënt. Terwijl de servicerobot de financiële transacties verwerkt, werkt de bankmedewerker mee aan een nieuwe app.
Dit soort verschuivingen zie je in vrijwel alle beroepen. Dat onderstreept het belang van voortdurende bijscholing. Permanent leren moet het nieuwe normaal worden.
Nederland doet het op dat vlak best behoorlijk vergeleken met andere landen in Europa. Gemiddeld over de Europese Unie neemt één op de tien volwassenen deel aan activiteiten op het gebied van onderwijs en ontwikkeling. In Nederland is dat één op de vijf. Het is een begin… maar het kan stukken beter. De rol van het MBO hierbij is van grote betekenis. Een groeiende groep volwassenen volgt een MBO-opleiding op maat om hun kansen op de arbeidsmarkt sterker te maken. Al die mensen – en degenen die misschien overwegen om zich te gaan bijscholen - wil ik vandaag óók een hart onder de riem steken.
Geloof in Uzelf. Uw kennis is uiterst waardevol en verdient het om goed onderhouden en uitgebreid te worden.
Ik wens alle 45.000 docenten en medewerkers van de MBO-scholen en alle 500.000 MBO-studenten een fantastisch jaar toe. Nederland staat om vakvrouwen en vakmannen te springen. Dat moet aan het begin van dit nieuwe studiejaar toch een goed gevoel geven.
Heel veel studieplezier. En heel veel succes!