Toespraak van Koning Willem-Alexander bij het staatsbanket ter gelegenheid van het staatsbezoek aan Noorwegen
De toespraak is uitgesproken in het Engels.
Majesteit,
Dank U wel voor Uw hartelijke woorden. De Koningin en ik genieten er intens van bij U en bij Koningin Sonja te gast te zijn. Dank U wel voor de gastvrijheid die we opnieuw ervaren! Wij hebben zoveel dierbare herinneringen aan Noorwegen en aan onze gezamenlijke ontdekkingstochten met U, niet alleen hier rond Oslo, maar ook verder noordwaarts. Takk for sist!
Wij hebben de schoonheid van dit land door Uw ogen leren kennen. Er is niets te vergelijken met de spectaculaire woestheid van de Noorse kust. Een magnifiek en immens beeldhouwwerk van Moeder Natuur. Zo heel verschillend van de door mensenhanden gemaakte Nederlandse polders.
Met Prins Haakon en Prinses Mette-Marit verkenden we het hoge Noorden. Onvergetelijke dagen. Mijn vrouw en ik denken regelmatig terug aan onze gezamenlijke tocht naar de Lyngen Alpen. En aan het intrigerende motto dat we daar op een bord aantroffen:
Relax
Don't rush
We're going nowhere
We're already here
Noorwegen is een land om tot rust te komen. Maar het is meer dan dat. Méér dan een groen recept tegen spanning en stress.
Er zit enorm veel gedrevenheid en kracht in Noorwegen. Ik moet denken aan de naam van het schip van poolreiziger Fridtjof Nansen dat wij vanmiddag hebben gezien: ‘Fram’. ‘Voorwaarts!’ Dat is een mooi symbool voor dit land en zijn bewoners.
In veel opzichten is Noorwegen een natie van pioniers.
OK, niet de eersten op de Noordpool.
Maar dat werd op de Zuidpool goedgemaakt!
Het eerste land dat elektrische straatverlichting introduceerde.
Een wegbereider op het gebied van gelijke rechten voor vrouwen en mannen.
Een voortrekker in sociale zekerheid.
Het eerste land dat een minister aanstelde voor milieuzaken.
En een van de eerste landen die de scheiding der machten in de grondwet vastlegde, meer dan twee eeuwen geleden.
Er is een grote verwantschap tussen Noorwegen en Nederland. Na een wat ruwe start in de Vikingtijd, hebben we een bloeiende en innige relatie opgebouwd. Nederlanders die hier komen wonen en werken integreren moeiteloos. Wij kijken op dezelfde manier tegen de wereld aan. Mensenrechten, democratie, vrijheid. Het zijn woorden die vaak achteloos worden gebruikt. Maar voor U en ons zijn het wezenlijke waarden. De basis onder een gelukkig leven.
Wij kijken met bewondering naar de inspanningen van Uw land om de internationale rechtsorde te versterken en een rechtvaardiger wereld dichterbij te brengen.
Hoe moet ik Noorwegen omschrijven? Bruggenbouwer? Vredesmakelaar? Mondiale mediator? Alle drie zijn op U van toepassing! Al generaties lang.
Hoe uitzichtloos de nacht ook lijkt, uit het Noorden schijnt licht dat helpt om oplossingen te vinden. Het woord ‘Oslo’ heeft over de hele wereld een aangename klank. U bewijst dat ook landen met een kleine bevolking een grote impact kunnen hebben.
Wij steunen U van harte en trekken graag samen met U op. In de Verenigde Naties, in de WTO en ook in Europees verband. Ik weet het: U bent geen lid van de Europese Unie. Maar gelukkig wel een prominent en dierbaar lid van de Europese familie.
Ook binnen de NAVO werken wij fantastisch samen. Voor Nederlandse mariniers zijn de wintertrainingen in Noorwegen een jaarlijks avontuur waaraan de herinneringen een leven lang worden gekoesterd. Voor wie de Hollandse kwakkelwinters gewend is, zijn de Noorse sneeuw en kou een ‘mind-blowing experience’.
Tegelijkertijd zien wij Nederlanders - net als U - dat het poolgebied waarvan wij zoveel houden onder druk staat. De gevolgen van klimaatverandering zijn bij uitstek voelbaar in het hoge Noorden.
Dit is in de eerste plaats bedreigend voor de mensen die er leven. Maar het is een alarmbel voor ons allemaal. De arctische gebieden zijn kostbaar natuurlijk erfgoed waarmee de hele wereld zich verbonden voelt.
Noorwegen was een van de eerste landen die opriepen tot klimaatactie en behoort tot de hartstochtelijkste pleitbezorgers van wereldwijde klimaatafspraken. Daarbij vindt U ons aan Uw zijde.
Als een van de grootste producenten van olie en gas, heeft Uw land een belangrijke rol in de huidige energievoorziening. Ook wij Nederlanders komen mede dankzij Noors gas warm de winter door.
Tegelijkertijd voelen wij als ‘Northsea neighbours’ een sterke verantwoordelijkheid om de omschakeling naar een duurzamer energiegebruik in de wereld mogelijk te helpen maken. Donderdag ontmoeten wij in Trondheim Noren en Nederlanders die hier gezamenlijk aan werken. Dan gaat het onder meer om offshore wind en waterstof. Wij kijken daarnaar uit.
We hopen van harte dat Kroonprins Haakon ons naar Trondheim zal vergezellen. Wij kennen zijn liefde voor de oceanen en zijn inzet voor economische ontwikkeling met respect voor het leven in en rond de zee.
Ook zijn we blij tijdens ons bezoek de stemmen van de Sami te horen, die zo’n bijzondere plek innemen in de Noorse samenleving.
Majesteit, Noren hebben de naam dat ze eerder kunnen skiën dan lopen. Vorige maand lazen wij dat in het ijs op berg Digervarden een bijna gave set ski’s is gevonden uit de Vikingtijd.
Dertienhonderd jaar wintersportervaring, daar kan niemand tegenop!
Ik wil graag een saluut brengen aan het land dat strak bovenaan staat in de medaillespiegel van de Olympische Winterspelen allertijden. Het land dat de elementen trotseert en altijd voorwaarts gaat!
Mag ik U vragen het glas te heffen.
Op de meesters van de winter.
Op de vriendschap tussen het Noorwegen en Nederland.
En op Uw beider gezondheid, Majesteiten!