Toespraak van Koning Willem-Alexander bij het staatsbanket ter gelegenheid van het staatsbezoek van president Emmanuel Macron van de Franse Republiek, Amsterdam
De toespraak is uitgesproken in het Frans.
Meneer de president,
Mevrouw Macron,
Wat een groot genoegen om u te verwelkomen in Amsterdam!
Mijn vrouw en ik hebben uitgekeken naar uw bezoek.
Een bezoek in het voorjaar. De bomen krijgen weer frisse, groene bladeren.
Net als de vriendschap tussen Frankrijk en Nederland. Een diep gewortelde vriendschap die zich steeds weer vernieuwt!
U bent hier in het Koninklijk Paleis Amsterdam.
Een passende plek.
In dit paleis voelen we nog steeds de adem van Frankrijk.
Het was hier dat de eerste Koning van Nederland zijn intrek nam.
Lodewijk Napoléon, de broer van keizer Napoléon Bonaparte.
Hij regeerde vier jaar over het Koninkrijk Holland, ruim twee eeuwen geleden.
Het wordt soms vergeten, maar het waren de Fransen die van onze republiek een monarchie maakten. Je zou kunnen zeggen dat onze monarchie is gebouwd op de idealen van de Franse Revolutie – met misschien enkele kleine correcties...
Lodewijk Napoléon veranderde het stadhuis van Amsterdam in een paleis.
En dat is het tot op de dag van vandaag.
Hij toverde de kantoren om tot salons.
De rechtszaal werd een troonzaal.
En van de gevangeniscellen, maakte hij wijnkelders.
Hoe Frans wil je het hebben!
Feit is dat wij Nederlanders heel veel aan die tijd te danken hebben.
De Fransen introduceerden hier de burgerlijke stand. Het kadaster. Het metrieke stelsel.
Ze legden de basis voor het Rijksmuseum. De Koninklijke Bibliotheek. De Academie van Wetenschappen.
Maar misschien het allermooiste Franse geschenk, is de ‘code Napoléon’. Het fundament onder onze rechtsstaat en ons denken over de relatie tussen overheid en burgers.
Burgers zijn vrij! Iedereen is gelijk voor de wet! Dit zijn essentiële waarden.
Diezelfde waarden verbinden ons nog steeds vandaag.
U meneer, de president, draagt deze waarden actief uit. In uw eigen land en over de grens.
Samen met u houden wij het vaandel van vrijheid en recht hoog!
Nooit meer mogen geweld en terreur in Europa de dienst uitmaken.
Daarom steunen wij het Oekraïense volk in zijn verzet tegen de Russische agressie.
Samen met u bouwen we aan een weerbaar Europa dat ook in de toekomst eigen keuzes kan maken. En daartoe zoeken wij samenwerking met alle partners van goede wil. De renaissance van Europa wordt realiteit.
Uw visie en dadendrang zijn daarbij onmisbaar. Een uitstekend voorbeeld is uw initiatief voor een Europese Politieke Gemeenschap, samen met de buurlanden van de EU.
Ook binnen uw eigen landsgrenzen werkt u aan belangrijke vernieuwingen. Het is niet eenvoudig om te hervormen. Dat ervaren we ook in Nederland!
Veranderingen kunnen diep ingrijpen in het leven van mensen en sterke emoties oproepen. Dat is begrijpelijk.
Laten we daarom trots zijn op onze vrije samenlevingen waarin iedereen op vreedzame wijze zijn stem mag laten horen.
Ik moet denken aan de grote filosoof Voltaire. Hij was een realist in hart en nieren. Voltaire wees erop dat we in een imperfecte wereld leven, vol geweld, onrecht en tegenslag. Maar in die wereld zijn wij niet machteloos! Zijn boodschap aan ons is simpel: ‘Il faut cultiver notre jardin’.
Il faut cultiver notre jardin! En met die tuin bedoelde hij niet alleen het eigen erf, het eigen dorp, het eigen land. Maar de hele wereld!
Wie een betere wereld wil, moet zelf de hand aan de ploeg slaan! Sociaal. Economisch. En ecologisch.
Dit is in onze tijd belangrijker dan ooit. Onze tuin, onze wereld, wordt bedreigd door klimaatverandering en verlies aan biodiversiteit. Voor u en voor ons is dit een zaak van de hoogste urgentie.
Daarom is ‘Parijs’ voor ons een anker. ‘Parijs’ is voor ons méér dan een centrum van cultuur en beschaving. Het is óók de stad van het Klimaatakkoord dat ons bindt aan concrete actie.
En natuurlijk – hier spreekt mijn sporthart – is Parijs ook de stad van de Olympische Spelen, volgend jaar. Ik kijk ernaar uit!
Meneer de president, deze avond vieren wij onze vriendschap met u en met het hele Franse volk. Dat doen we niet alleen als partners in Europa. Maar ook als directe buren! Zoals u weet delen we een grens op Saint Martin/Sint Maarten in de Cariben!
Ik ben ervan overtuigd dat uw bezoek onze relatie verder zal verdiepen.
Wij wensen de Franse Republiek alle goeds toe. Want een sterk, welvarend en zelfbewust Frankrijk is van levensbelang voor ons, voor de Europese Unie, voor de NAVO en voor de wereld.
Wij verheugen ons op de woorden die u zo dadelijk tot ons zult spreken... en indien u dit wenst, bent u uiteraard geheel vrij om dat in mijn moedertaal te doen...
Maar eerst wil ik u allen vragen het glas met mij te heffen.
Op uw gezondheid, meneer de president en mevrouw Macron.
Op de vriendschap tussen de Franse Republiek en het Koninkrijk der Nederlanden!