Koets- en Rijstal

De Afdeling Koets- en Rijstal van het Koninklijk Staldepartement omvat ongeveer dertig paarden en ruim zeventig rijtuigen. 

Het grootste deel van de Koninklijke rijtuigen staat opgesteld en kan bekeken worden in Nationaal Museum Paleis Het Loo in Apeldoorn. Bij het Koninklijke Staldepartement in Den Haag staan de paarden en de rijtuigen die nog regelmatig worden gebruikt voor ceremoniële gebeurtenissen en vrijetijdsbesteding. Het onderhoud van de rijtuigen gebeurt grotendeels in eigen beheer. Hiervoor beschikt het Staldepartement over speciaal opgeleide vakmensen, zoals een rijtuigtimmerman, een rijtuigschilder en een beheerder van de galatuigen.

Galatuigenkamer

In het Koninklijk Staldepartement bevindt zich de galatuigenkamer. De galatuigen worden gebruikt bij gelegenheden met een ceremonieel karakter, zoals Prinsjesdag, staatsbezoeken, Koninklijke huwelijken en uitvaarten. Voor het dagelijkse werk worden de paarden getuigd met de zogenaamde diensttuigen.

De collectie galatuigen bestaat onder andere uit:

  • een achtspan groot galatuig;
  • tweemaal een zesspan en eenmaal een vierspan galatuig;
  • tweemaal een zesspan half galatuig;
  • een achtspan galatuig.

Rijpaarden

De paarden in het Koninklijk Staldepartement zijn verdeeld in rij- en koetspaarden. In de rijstal staan doorgaans acht rijpaarden, die onder andere worden bereden door leden van het Koninklijk Huis en de Adjudanten van de Koning. De meeste rijpaarden behoren tot het Koninklijk Warmbloed Paardenstamboek Nederland en hebben verschillende kleuren. De chef van de rijstal is op Prinsjesdag tevens rijknechtmajoor, dan rijdt de rijknechtmajoor voorop in de stoet.

Koetspaarden

In de koetsstal staan ongeveer 20 koetspaarden die volgens traditie allemaal zwart zijn. Er zijn twee soorten koetspaarden: Friese paarden van het Koninklijk Fries Paarden Stamboek (KFPS) en Gelderse koetspaarden van het Koninklijk Warmbloed Paardenstamboek Nederland (KWPN). Beide soorten wisselen elkaar om het jaar af voor de rit met de koets op Prinsjesdag. De chef van de Koetsstal, de koetsier majoor, overziet op Prinsjesdag de aankomst en het vertrek van de rijtuigen.