Tradities bij geboorte

Als de zittende Koning of de vermoedelijke troonopvolger een zoon of dochter krijgt, zijn daaraan tradities verbonden.

Vlaginstructie en saluutschoten

De ministerraad vaardigt een speciale vlaginstructie uit. Dit betekent dat op alle overheidsgebouwen een dag met oranje wimpel wordt gevlagd. Deze instructie heeft het kabinet uitgegeven bij de geboorten van de 3 dochters van Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima.

Bij de geboorte van Prinses Catharina-Amalia werden bovendien 101 saluutschoten afgevuurd in Den Haag bij het Indisch Monument, Den Helder, Oranjestad (hoofdstad van Aruba) en Willemstad (in 2003 hoofdstad van de Nederlandse Antillen). Dit militaire eerbetoon bestaat sinds 1818 en is sinds 1967 beperkt tot eerbetoon voor de vermoedelijke troonopvolger, dus voor degene die na zijn vader of moeder als eerste in aanmerking komt voor de troon.

Vergroot afbeelding
Koperen patroonhuls van het 52ste saluutschot, afgevuurd bij de geboorte van Prins Willem-Alexander in Lage Vuursche op 27 april 1967. In die tijd was het gebruikelijk bij de geboorte van een prinses 51 saluutschoten af te vuren en bij een prins 101. Bij het 52ste schot werd dus duidelijk dat er een mannelijke erfopvolger was geboren.

Geen onderscheid mannen en vrouwen meer

In 2003 bepaalde de regering dat zowel voor een mannelijke als voor een vrouwelijke troonopvolger 101 saluutschoten worden afgeschoten. Tot dan werden bij de geboorte van een prinses 51 saluutschoten afgevuurd en bij de geboorte van een prins 101. In 1983 was het onderscheid in de lijn van troonopvolging tussen mannen en vrouwen al verdwenen, nu dus ook bij de saluutschoten. Ook werd op verzoek van het kabinet aandacht besteed aan de geboorte van Prinses Catharina-Amalia door het enige tijd luiden van klokken.

Bekendmaking

De aankondiging van een zwangerschap en de bekendmaking van een geboorte gebeurt door de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD). Vroeger raakten zwangerschappen op een andere wijze bekend. Toen Koningin Wilhelmina zwanger was van Prinses Juliana deed de minister-president daarvan persoonlijk mededeling in de Tweede Kamer vergezeld door alle leden van het kabinet.

De geboorte van een vermoedelijke troonopvolger wordt ook bekend gemaakt in een speciale editie van de Staatscourant. De regering doet van de geboorte ook mededeling aan de Staten-Generaal en houdt zo spoedig mogelijk een felicitatietoespraak in de Eerste en Tweede Kamer. De minister-president houdt sinds 1938 ook een toespraak waarin hij namens het Nederlandse volk het staatshoofd en de ouders feliciteert.

Aangifte

Vroeger werd bij de geboorte van een lid van het Koninklijk Huis in het paleis aangifte gedaan bij de ambtenaar van de burgerlijke stand. Vanaf de geboorte van Prins Willem-Alexander doet de vader aangifte bij de gemeente waarin het nieuwe lid van het Koninklijk Huis geboren is. De burgemeester neemt de aangifte in ontvangst samen met een ambtenaar van de burgerlijke stand. Bij het aangeven van een vermoedelijke troonopvolger zijn twee getuigen aanwezig: de minister-president en de vice-president van de Raad van State. Vroeger werd het nieuwe lid van het Koninklijk Huis na de aangifte getoond aan de getuigen. Sinds de geboorte van Prinses Catharina-Amalia toont de vader het nieuwe lid al zo snel mogelijk na de geboorte in het ziekenhuis aan media en publiek en beantwoordt hij enkele vragen.