Maart 2018
7 maart: Westland verwelkomt de wereld
Nederland exporteert jaarlijks voor meer dan 90 miljard euro aan landbouwgoederen. De glastuinbouw speelt daarbij een belangrijke rol. Onze glastuinbouw behoort tot de wereldtop dankzij de voortdurende aandacht voor innovatie en research en de krachtenbundeling binnen de sector. Een mooi voorbeeld van dit laatste is het World Horti Center in Westland, dat op 7 maart officieel werd geopend door Hare Majesteit Koningin Máxima. Bedrijven, overheden, onderzoeksinstituten en onderwijsinstellingen werken hier nauw samen om de glastuinbouw op een nog hoger plan te brengen. Daarbij gaat het niet alleen om een hogere productie en meer efficiency, maar ook om voedselveiligheid, vermindering van het water- en energiegebruik en het stimuleren van gezonder eten. Ook innovatie binnen de sierteelt heeft een belangrijke plek binnen het centrum. Het beschikt bijvoorbeeld over faciliteiten om tot twee cijfers achter de komma te bepalen hoeveel water en meststoffen een lisianthus oppikt, zodat de teeltomstandigheden daar exact op kunnen worden afgestemd.
Het World Horti Center is een internationale etalage voor de Nederlandse glastuinbouw. Initiatiefnemer Peet van Adrichem: “De hele wereld komt hier met eigen ogen kijken wat Nederland tuinbouwbreed te bieden heeft. Het mooie is dat je hier ook een goed overzicht hebt van hoe alles in elkaar grijpt.” Onderzoeken, werken en leren gaan in het gebouw naadloos in elkaar over: 1.200 leerlingen volgen er een MBO-opleiding.
7 maart: Open studio
Kunstenaars hebben ruimte nodig om te experimenteren en om hun werk te verdiepen. De postacademische instellingen spelen hierbij een belangrijke rol. Zij geven jonge kunstenaars een kans om zich artistiek te ontwikkelen, nieuw werk te maken en een netwerk op te bouwen. In Maastricht is een van deze postacademische instellingen gevestigd: Van Eyck. Van Eyck biedt plaats aan ongeveer vijftig deelnemers uit de meest uiteenlopende disciplines: van schilderkunst, grafisch ontwerp, textiel en video tot literatuur en architectuur. Ongeveer de helft van hen komt uit het buitenland. De deelnemers blijven een jaar in Maastricht. In maart presenteren zij het resultaat van hun werk tijdens de ‘Open Studio’s’. Hare Majesteit Koningin Máxima kwam op de dag vóór de officiële opening daarvan op werkbezoek om met de kunstenaars te praten over hun ervaringen in Maastricht en hun werk. Zij hoorde tijdens het bezoek ook meer over de aanpak van Van Eyck. Het instituut zoekt actief de verbinding met de stad, de universiteit en hogeschool en met bedrijven. Directeur Lex ter Braak: “Ik ben in 2011 letterlijk begonnen met het omhoog halen van de luxaflex. Ik heb altijd geloofd in openheid en aansluiting bij de maatschappij. Kunstenaars van nu weten zelf ook dat hun werk van de wereld en voor de wereld is.”
9 en 10 maart: Voelbord
Anderhalf miljoen uur extra vrijwillige inzet voor anderen. Dat was het resultaat van vrijwilligersactie NLdoet op 9 en 10 maart. Nederland is al jaren Europees kampioen vrijwilligerswerk, maar het Oranje Fonds weet mensen ieder jaar toch te motiveren om samen nog een extra inspanning te leveren. Er is voor ieder wat wils; in 2018 bood NLdoet de keuze uit 9.800 klussen.
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix koos voor Kinderdagcentrum Onder één Dak in Amersfoort. Onder de vrijwilligers met wie zij daar aan de slag ging, waren ook Hunne Hoogheden Prins Bernhard en Prinses Annette. Zij hielpen met het maken van leer- en speelmaterialen en het lenteklaar maken van de tuin. Onder één Dak is een plek voor kinderen en jongeren van 4 tot 18 jaar met een verstandelijke beperking. Veel van hen hebben een stoornis in het autismespectrum, soms gecombineerd met gedragsproblemen. Speelgoed waar zij iets aan hebben, moet vaak speciaal worden gemaakt, en dit kost veel tijd. Een voorbeeld is een ‘voelbord’ met sponsjes, kwasten en verfrollers. Door te voelen, leren de kinderen hun tastzin te ontwikkelen en verschillende materialen en texturen te onderscheiden. Begeleider Marèl van Willigenburg: “Deze kinderen kunnen niet naar school, om ze toch te stimuleren in hun ontwikkeling bieden we hun graag allerlei activiteiten aan.”
Een dag later, op 10 maart, gingen Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander en Hare Majesteit Koningin Máxima naar ’t Hofland in Pijnacker om samen met jonge vrijwilligers een lunch te verzorgen voor ouderen. ’t Hofland is een voormalig seniorencomplex waar sinds 2017 jonge statushouders en starters op de huurwoningmarkt wonen. De nieuwe bewoners wilden de oude bewoners graag uitnodigen voor een gezellige middag en konden de hulp van het Koningspaar daarbij goed gebruiken. De Koning nam plaats achter het fornuis om pannenkoeken te bakken (wat goed lukte toen de pan eenmaal op temperatuur was) en de Koningin smeerde broodjes. Tijdens de lunch werden verhalen en ervaringen uitgewisseld en daarna werden spelletjes gespeeld.
Bij het initiatief voor deze middag was het lokale vrijwilligersnetwerk Young Connection nauw betrokken. Oprichter Michiel Steenwinkel: “Vroeger woonden hier senioren. Tegenwoordig bevolken jongeren en statushouders het pand. Als je die drie groepen bij elkaar brengt, leg je mooie verbindingen. Het is heel gaaf om dit hier vandaag met jongeren te organiseren.” Hicham Ouedda is één van de nieuwe bewoners in ’t Hofland. Hij keek na afloop heel tevreden terug: “Iedereen deed zo enthousiast mee. Winkeliers stelden gratis producten ter beschikking en prijsjes voor de bingo. De statushouders hebben hun best gedaan om lekkere hapjes te maken en de ouderen hebben zich goed vermaakt met sjoelen en bingo.”
14 maart: Koningslinde
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix plantte op 14 maart een koningslinde in het Utrechtse Griftpark. De boom was haar aangeboden door de initiatiefgroep In Vrijheid Verbonden, een netwerk van religies en levensbeschouwingen dat zich inzet voor verdraagzaamheid en dialoog. De Prinses volgt het netwerk met belangstelling en heeft meerdere bijeenkomsten ervan bezocht, het meest recent op 22 januari 2018. De voorzitter van In Vrijheid Verbonden, Bikram Lalbahadoersing, vertelde wat de initiatiefgroep met het geschenk wilde uitdrukken: “De boom staat symbool voor een duurzame samenleving, want wij willen wat betekenen voor de toekomst. Dit park is een mooie plek om bij duurzaamheid stil te staan.” Waar nu het Griftpark is, stond tot 1960 een gasfabriek. Na sluiting daarvan bleek de grond ernstig vervuild. Er volgden lange jaren van sanering. De verontreinigde grond werd ‘ ingepakt’ waardoor het gif geen schade meer kan aanrichten. Sindsdien is het ‘Gifpark’ het ‘Griftpark’ geworden waar jong en oud naartoe komen om te spelen, te zonnen en te genieten van het groen. Bijzonder is dat in de vervuilde grond bacteriën zijn opgedoken die teer en olie opeten en omzetten in onschuldige stoffen.
Bij het planten van de koningslinde kreeg de Prinses hulp van kinderen van omliggende kinderopvanglocaties. “Eigenlijk mochten we niet helpen, maar we hebben het gewoon stiekem gedaan”, zeiden Fenne (7) en Floor (8) die toevallig in het park aan het spelen waren toen ze de Prinses in actie zagen.
20 en 21 maart: Koning Abdullah II en Koningin Rania
Jordanië geldt als een relatief stabiel land in een regio vol conflicten en geweld. Het land herbergt 1,3 miljoen vluchtelingen uit het buurland Syrië, naast vele mensen uit andere conflictgebieden die er een veilig heenkomen hebben gezocht. Zijne Majesteit Koning Abdullah II en Hare Majesteit Koningin Rania zetten zich in om spanningen te verminderen en verdraagzaamheid tussen groepen mensen te bevorderen, niet alleen in hun eigen land maar ook daarbuiten. De banden tussen het Koningshuis van Jordanië en het Nederlandse Koningshuis zijn warm. Op uitnodiging van Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander en Hare Majesteit Koningin Máxima brachten Koning Abdullah en Koningin Rania op 20 en 21 maart een officieel bezoek aan Nederland. Het programma bood ruimte aan werkbezoeken en ontmoetingen op het gebied van cultuur, beroepsonderwijs, logistiek en voedselproductie. Daarnaast waren veiligheid, vrede en recht belangrijke gespreksthema’s.
Koning Abdullah sprak in Den Haag een gezelschap van 300 studenten toe en vertelde hun hoe hij aankijkt tegen verschillen tussen culturen: “Islam, Christendom en Jodendom hebben twee grootse geboden gemeen: de liefde tot God en de liefde tot de naaste. Er is geen betere gids op weg naar vrede en rechtvaardigheid.” Hij deed een persoonlijke oproep aan zijn jonge luisteraars: “Ieder van jullie kan een rolmodel zijn van mededogen en leiderschap binnen je eigen gemeenschap. Ieder van jullie kan zich uitspreken tegen onrecht en de waarden helpen verspreiden waarvan onze wereld afhankelijk is.”
21 maart: La Marseillaise
Ter voorbereiding op de Europese Top van 22 en 23 maart, bracht president Emmanuel Macron van Frankrijk op 21 maart een officieel bezoek aan Nederland. Met minister-president Rutte besprak hij de actuele Europese agenda. Voorafgaand aan deze ontmoeting werd de president met een welkomstceremonie op Paleis Noordeinde ontvangen door Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander.
Het welkomstceremonieel is een uitdrukking van respect en gastvrijheid voor het bezoekende staatshoofd. Het is opgebouwd uit vaste elementen. Op het achterplein van het paleis staat een erewacht opgesteld (op 21 maart bestaande uit militairen van 42 Pantserinfanteriebataljon Limburgse Jagers en 12 Infanteriebataljon Regiment van Heutsz). Voorafgegaan door de Ceremoniemeester lopen de Koning en de president de bordestrap af. Zij nemen plaats op een podium, de Koning links en de president rechts (kijkend naar de Paleistuin). Links van de Koning staan de bij het bezoek betrokken leden van de Hofhouding opgesteld en rechts van de president de leden van zijn gevolg. Leden van de Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso spelen La Marseillaise, gevolgd door het Wilhelmus. De Commandant-Erewacht nodigt de president daarna uit voor de inspectie van de Erewacht. De Koning begeleidt de president hierbij. Zij lopen linksom en begroeten het vaandel door kort met het hoofd te knikken. Na de inspectie keren beiden terug op het podium, waarna de Commandant-Erewacht zich afmeldt. De Koning neemt de president vervolgens mee naar binnen voor een gesprek in de Balkonkamer.
22 maart: Zielsverwantschap
“Je kunt volgens mij de Japanse kunst niet bestuderen zonder veel vrolijker en gelukkiger te worden.” Dit schreef Vincent van Gogh in september 1888 aan zijn broer Theo. Vincent van Gogh was net als veel van zijn tijdgenoten gefascineerd door Japan en met name door de Japanse prentkunst. Hij bewonderde de ongewone ruimtewerking, de uitgesproken kleuren en de aandacht voor details uit de natuur. In zijn werk zijn veel Japanse invloeden terug te vinden. Het Van Gogh Museum in Amsterdam wijdde hier – in nauwe samenwerking met musea uit Japan – een grote tentoonstelling aan, die op 22 maart door Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander werd geopend. Dit deed hij samen met onder anderen ambassadeur Hiroshi Inomata van Japan.
Met circa zestig schilderijen en tekeningen van Van Gogh en een groot aantal Japanse prenten liet de tentoonstelling zien hoe veelomvattend Van Goghs bewondering voor deze kunst was en hoe ingrijpend zijn werk erdoor veranderde. Directeur Axel Rüger: “Van Gogh had in Parijs een omvangrijke collectie Japanse prenten bij elkaar gebracht, zo’n 650 stuks. Deze prenten hebben hem enorm geïnspireerd. Van Gogh voelde een soort zielsverwantschap met hoe hij dacht dat Japanse kunstenaars werkten en leefden; eenvoudig en in harmonie met de natuur.” Volgens Axel Rüger wordt die verwantschap door Japanners direct herkend: “Japanners zijn idolaat van Van Gogh. Zij zien iets van hun eigen esthetiek in zijn werk terug.”
27 maart: Taal maakt je wereld groter
Overal in Nederland zetten enthousiaste vrijwilligers zich in om nieuwkomers te helpen bij het leren van de Nederlandse taal. Vaak doen zij dat vanuit een lokale vrijwilligersorganisatie. In 2008 vatten vier vrijwilligersorganisaties het plan op om een landelijk netwerk te vormen, zodat vrijwilligers nog beter kunnen worden ondersteund. Succesvolle initiatieven kunnen zo sneller worden verbreed en lesmaterialen en praktijkervaringen kunnen gemakkelijker worden gedeeld.
Op 27 maart vierde stichting Het Begint met Taal (met inmiddels 160 lokale organisaties) haar tienjarig jubileum in Amersfoort. Hare Majesteit Koningin Máxima was erbij en kreeg een jubileumboek overhandigd door taalvrijwilliger Henk Mezach en deelnemer Moayad Rasoul namens de duizenden ‘taalkoppels’ in Nederland. Voorzitter Nel Buis van Het Begint met Taal beklemtoonde het belang van investeringen in taalcoaching. Er staan nog veel anderstaligen op de wachtlijst die graag op weg geholpen willen worden met het leren van de Nederlandse taal.
Schrijver Abdelkader Benali is ambassadeur van Het Begint met Taal. Volgens hem is taalcoaching ook verankerd in kleine, dagelijkse contacten: “Wij geven de taal door aan nieuwkomers, op straat, in bibliotheken, bij de slager en de bakker. Ook met een kletspraatje en een babbeltje kunnen wij hun Nederlandse taal verrijken.” Filmmaker Nafiss Nia toonde tijdens de conferentie een gefilmd eerbetoon aan haar lerares Nederlands die haar wereld zoveel groter had gemaakt: “De grenzen van je taal zijn de grenzen van je wereld. Daar geloof ik heel erg in.”
28 maart: Veilige voeding voor zuigelingen
In 1866 ontwikkelde Henri Nestlé oplosbaar babyvoedsel (‘melkmeel’) als alternatief voor moeders die geen borstvoeding kunnen geven. Het door hem opgerichte Nestlé groeide uit tot één van de grootste voedingsmiddelenproducenten ter wereld, met 300.000 medewerkers in vele landen. Babyvoeding is na ruim anderhalve eeuw nog steeds een belangrijk product voor het bedrijf. De vestiging in Nunspeet speelt daarbij sinds 1974 een toonaangevende rol. Door de groeiende vraag naar gespecialiseerde babyvoeding heeft het bedrijf de fabriek in Nunspeet aanzienlijk uitgebreid. Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander opende de uitgebreide productiefaciliteiten op 28 maart.
Bijzonder aan de nieuwe fabriek is dat deze een nieuwe installatie heeft voor de productie van zuigelingenvoeding voor baby’s met een eiwitallergie. Eén op de vijftig baby’s heeft daar last van. Bij deze allergie ziet het lichaam het eiwit dat in koemelk zit als een indringer. Het kindje gaat antistoffen aanmaken en dit geeft allergische reacties. De oplossing in Nunspeet bestaat uit het opdelen van het eiwit. CEO Marc Boersch: “Door wetenschappelijke technologie kunnen we eiwitten zó klein snijden, dat het lichaam van een baby deze niet meer herkent als melkeiwit. Daardoor kan het kindje alle voedingsstoffen tot zich nemen die het nodig heeft, zonder dat het een allergische reactie krijgt.” Nestlé heeft bewust gekozen voor een investering in Nunspeet: “Hier zitten heel veel mensen met kennis van babyvoeding, de Universiteit van Wageningen ligt om de hoek en Nederland is een zuivelland.’’
29 maart: Een barrière geslecht
In 2016 werd Maastricht verlost van een nijpend verkeersprobleem dat de leefbaarheid en de veiligheid al lange tijd onder druk zette. Door de aanleg van de Koning Willem-Alexandertunnel verdween een groot deel van de A2 door de stad onder de grond. De tunnel heeft twee lagen: één voor doorgaand en één voor lokaal verkeer. Waar eerst auto’s en vrachtwagens raasden, ontstond ruimte voor wonen, werken en recreatie. Woonwijken die eerst gescheiden waren, werden verbonden door een kilometerslange Groene Loper die zich door de stad slingert. De Groene Loper is een langgerekte bomenlaan voor voetgangers en fietsers met aan weerszijden rijstroken voor bestemmingsverkeer. Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander kwam op 29 maart naar Maastricht om de Groene Loper te openen en om van omwonenden en andere betrokkenen te horen wat deze metamorfose voor hen betekent. Onder hen was Eugenie Verheij, die op de Groene Loper een bistro heeft geopend. “Als kind al dacht ik dat hier iets zou moeten gebeuren. Deze barrière in onze stad is nu geslecht. We zien een stuk stad herrijzen waar je kunt gaan wandelen en genieten. Het wordt een heel aantrekkelijk gebied. Mensen zijn bijna hongerig naar het voorjaar, want dan wordt het groen!”
De Koning onthulde het beeld ‘De nieuwe Engel van Maastricht’, gemaakt door kunstenaar Wil van der Laan. “De engel verwelkomt de mensen. Zij brengt de herrijzenis tot uitdrukking van de openbare ruimte”, aldus de kunstenaar.
