Toespraak van Koning Willem-Alexander bij het staatsbanket ter gelegenheid van het staatsbezoek aan Luxemburg

De toespraak is uitgesproken in het Engels.

Koninklijke Hoogheden,

Graag wil ik U hartelijk danken voor de gastvrije ontvangst in Luxemburg en voor Uw warme woorden. Mijn vrouw en ik zijn bijzonder verheugd om hier te zijn. In de eerste plaats om de persoonlijke vriendschapsbanden die ons zo dierbaar zijn en die onze families al zo lang verbinden. In de tweede plaats omdat Luxemburg behoort tot de landen die Nederland het meest na staan.

Hoe kunnen we het karakter van Luxemburg in een beeld vangen? Misschien moet ik daarvoor teruggrijpen op Uw eigen geschiedenis, en wel op een uitvinding van de grote Luxemburgse wetenschapper Guillaume Kroll. 

Tachtig jaar geleden was hij de eerste die erin slaagde om uit mineralen het kostbare metaal titaan te winnen. Nu heeft titaan drie bijzondere eigenschappen. 
Eén: het is licht, maar zéér sterk. 
Twee: het roest niet. 
Drie: het is bestand tegen grote temperatuurschommelingen en bewijst overal zijn waarde, van pacemakers in het lichaam tot aan satellieten in de ruimte.

Deze kwaliteiten lijken mij alle drie bij uitstek van toepassing op Uw land. Luxemburg moet het niet hebben van massa en gewicht. Maar in plaats van een zwakte, is die ‘lichtheid’ eerder Uw kracht! Want kijk waar Luxemburg vandaag de dag staat! Een land dat alle andere Europese landen ver achter zich laat in welvaart. Een land dat overal in de wereld respect geniet. Een sterk en stabiel land dat welhaast over de eeuwige jeugd lijkt te beschikken.

Uw invloed ligt niet in de macht van het getal, maar in het vermogen uiteenlopende belangen en ambities met elkaar te verbinden. Die kunst hebben de Luxemburgers gedurende twee eeuwen ontwikkeld. En dat heeft ongetwijfeld te maken met Uw plek in het hart van Europa, omringd door landen die zoveel groter zijn. Luxemburg is de kwintessens van de Europese samenwerking, waarin grote en kleine landen als gelijkwaardige partners hun krachten bundelen.

U bewijst dat landen met een bescheiden omvang tot grote dingen in staat zijn, ook al is dat vaak niet direct voor iedereen zichtbaar. De hoogste wolkenkrabbers in New York zijn gebouwd met stalen pijlers uit Luxemburg! 

Nederland prijst zich gelukkig met zo’n uitmuntende bondgenoot, waarmee wij bovendien nog extra nauw verbonden zijn. Over twee weken vieren wij samen in Brussel de zestigste verjaardag van de Benelux Unie. Naar onze Benelux-samenwerking wordt door veel landen in Europa met interesse, en soms zelfs een beetje jaloezie, gekeken. De Benelux is een proeftuin waarin veel moois groeit waarvan mensen in hun dagelijks leven de vruchten plukken. Diploma’s in het hoger onderwijs die automatisch in alle drie de landen erkend worden. Digitale vrachtbrieven die ondernemers tientallen miljoenen aan administratieve lasten besparen. Politiekorpsen die samen de criminaliteit bestrijden, zonder belemmeringen aan de grens. In al die uiterst relevante zaken is de Benelux een wegbereider voor de EU. Laten wij samen zoeken naar nog meer gebieden waarop dit mogelijk is.

Landen die zo nauw verwant zijn, moeten elkaar steunen waar zij kunnen. Nederland is er trots op de belangen van het Groothertogdom te mogen behartigen in landen waar Luxemburg geen eigen ambassade heeft.

Meer dan twee derde van het totale Bruto Nationaal Product van de Europese Unie wordt verdiend in een straal van 500 kilometer rond de plek waar wij ons nu bevinden. Luxemburg is het kloppende hart van een economische krachtzone. Een hart dat leeft van open verbindingen, zeer zeker ook met Limburg en de rest van Nederland!

'Openheid naar anderen en trots op de eigen identiteit kunnen heel goed op ontspannen wijze samengaan, zo laat Luxemburg aan de wereld zien. Het is een van de vele aspecten die dit land zo intrigerend maken.'

Het is inspirerend om te zien hoe de Luxemburgers hiermee omgaan. Het ‘Mir welle bleibe was mir sind’, heeft in 150 jaar niets aan kracht ingeboet. Maar tegelijkertijd is er geen internationaler land dan Luxemburg, met heel veel mensen uit andere landen die hier wonen en werken. Openheid naar anderen en trots op de eigen identiteit kunnen heel goed op ontspannen wijze samengaan, zo laat Luxemburg aan de wereld zien. Het is een van de vele aspecten die dit land zo intrigerend en bijzonder maken.

U beiden, Koninklijke Hoogheden, bent bij uitstek representanten van de open geest, het zelfbewustzijn en de hartelijkheid die Luxemburg kenmerken. Die kwaliteiten geven dit Staatsbezoek nog een extra persoonlijke dimensie.

Wij verheugen ons erop in het vervolg van dit bezoek onze kennis van Uw land nog verder te verdiepen. Morgen komt de hele economische geschiedenis van Luxemburg aan bod, van de staalindustrie die de basis legde onder Uw succes tot aan de ruimtemijnbouw waarin Luxemburg nu uitblinkt. The sky is NOT the limit voor Luxemburg. 
U bewijst het al heel lang: ‘kleine’ landen kunnen ver, héél ver komen!

En dat is voor alle landen met een bescheiden omvang (waaronder Nederland) een inspiratie.

Koninklijk Hoogheden, mag ik U vragen het glas met mij te heffen.

Op de gezondheid van U beiden, op het geluk van Uw volk en op de vriendschap tussen het Groothertogdom Luxemburg en het Koninkrijk der Nederlanden.