Bezoek Caribisch deel Koninkrijk – programma

Zijne Majesteit de Koning, Hare Majesteit Koningin Máxima en Hare Koninklijke Hoogheid de Prinses van Oranje brengen van vrijdag 27 januari tot en met donderdag 9 februari 2023 een bezoek aan het Caribisch deel van het Koninkrijk. Zij zullen achtereenvolgens Bonaire, Aruba en Curaçao bezoeken. Daarna reizen zij door naar Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba. Het bezoek staat in het teken van de kennismaking van de Prinses van Oranje met het Caribisch deel van het Koninkrijk. De eilanden hebben een programma samengesteld waarbij cultuur, natuur, koloniaal verleden, defensie-inzet, sport en ontmoetingen met inwoners centraal staan.
Het Koninklijk gezelschap wordt begeleid door staatssecretaris Van Huffelen van Koninkrijksrelaties en Digitalisering.

Bonaire, vrijdag 27 en zaterdag 28 januari

De Koning, Koningin Máxima en de Prinses van Oranje komen vrijdagmiddag aan op Bonaire, waar gezaghebber Edison Rijna ze begroet op het vliegveld. Zaterdagochtend ontvangt de gezaghebber het gezelschap in de ambtswoning, waarbij ook de leden van de Eilandsraad en gedeputeerden aanwezig zijn. 

Aansluitend bezoeken zij bij Witte Pan de ‘slavenhutjes’, die symbool staan voor het slavernijverleden van Bonaire. Vervolgens maken zij een rondrit langs de westkust en bezoeken zij Nos Zjilea in Cultural Park Mangazina di Rei, waar het cultureel-historisch erfgoed van Bonaire wordt getoond. Buurtbewoners vertellen over hun wijken, een familie van vier generaties bakt brood in een oude steenoven en basisschoolkinderen treden op met het leerorkest. Ook bekijkt het  gezelschap een tentoonstelling over de geschiedenis van het eiland.
Vervolgens vindt in Arawak een lunch plaats met inwoners van Bonaire over actuele thema’s, zoals klimaatverandering, landbouwontwikkeling en armoedebestrijding.

In de middag volgt een bezoek aan de baai van Sorobon waar een windsurfdemonstratie plaatsvindt. Bonaire staat bekend om de goede windsurfmogelijkheden en de talenten die het voortbrengt. Vervolgens spreken het Koninklijk Paar en de Prinses van Oranje met junior rangers van Stichting Nationale Parken Bonaire over natuurbehoud van het kustgebied. Het gaat met name om de mangroves die de kust beschermen. Het gezelschap maakt een boottocht door de baai en het mangrovegebied. 

Het bezoek aan Bonaire wordt in de avond afgesloten in Kralendijk met een bezoek aan ‘Taste of Bonaire’, een culturele markt met lokale producten, gastronomie en muzikale optredens.

Aruba, maandag 30 januari

De Koning, Koningin Máxima en de Prinses van Oranje komen maandagochtend aan in Oranjestad, waar een welkomstceremonie plaatsvindt op het Wilhelminaplein. Na een gesprek met gouverneur Alfonso Boekhoudt, volgt een wandeling naar de Staten voor een ontmoeting met de fractievoorzitters. Aansluitend wandelen zij naar de Cocolishi, het onderkomen van de ministerraad. Hier vindt een lunch plaats met de minister-president en ministers. Onderweg worden zij verwelkomd door publiek en treden het leerorkest en het jeugdkoor op.

De middag staat in het teken van een bezoek aan San Nicolas, een stad met een artistiek karakter. Op het Filomena College vindt een voorstelling plaats over Boy Ecury, een Arubaans-Nederlandse verzetsheld. De presentatie is bij een ‘mural’ over Ecury. Tijdens een wandeling door de stad staan ook andere kleurrijke murals centraal. De muurschilderingen zijn ontstaan tijdens de Aruba Art Fair, door internationale en lokale artiesten. Het gezelschap brengt ook een kort bezoek aan het Industriemuseum en bekijkt tot slot een straatoptreden met onder meer breakdance, spoken word en een carnavalsoptreden door jongeren. 

Aruba, dinsdag 31 januari

In de ochtend bezoeken het Koninklijk Paar en de Prinses van Oranje het AriKok National Park. Het  beschermde gebied beslaat 20% van Aruba. Zij maken een hike door het park, ontmoeten de makers van een natuurfilm over de zes eilanden en spreken in het center of cultivation met junior rangers over onderhoud en beheer.

Vervolgens brengen zij een bedrijfsbezoek aan Koninklijke Aruba Aloë, dat in 1890 is opgericht. Het Koninklijk Paar en de Prinses van Oranje bekijken hoe het bedrijf aloë vera cultiveert en produceert tot verzorgingsproducten en spreken met medewerkers.

's Middags bezoeken zij de universiteit van Aruba. Zij wonen een deel bij van een hoorcollege over Caribisch recht en spreken met studenten. 
Aansluitend brengen de Koning en de Prinses van Oranje een bezoek aan de voetbal academy in het Compleho Deportivo Frans Figaroa. Getalenteerde jongeren krijgen hier voetbaltrainingen in samenwerking met de KNVB. 
Koningin Máxima brengt een veldbezoek aan een groenteteler, die deelnemer is aan de business academy van kredietverstrekker Qredits. 

In de avond vindt bij Fort Zoutman het Bon Bini Festival plaats. Na een rondgang over het Plaza Padú, met een presentatie van lokale producten en muzikale optredens, wonen de Koning, Koningin Máxima en de Prinses een verkenning bij over de cultuur en geschiedenis van Aruba, met Caribische muziek en dans.

Aruba/Curaçao, woensdag 1 februari

Het Koninklijk Paar en de Prinses van Oranje varen van Aruba naar Curaçao mee op stationsschip Zr.Ms. Holland, dat in het Caribisch gebied is gestationeerd. Aan boord vindt een gesprek plaats over de inzet van het ministerie van Defensie in het Caribisch gebied, gevolgd door een rondleiding over het schip en demonstraties. Defensie draagt bij aan de veiligheid in alle delen van het Koninkrijk der Nederlanden. In het Caribisch deel zijn een aantal kazernes om te kunnen voldoen aan de drie hoofdtaken: bescherming van de integriteit van het grondgebied, bevordering en handhaving van de internationale rechtsorde en ondersteuning van de lokale autoriteiten. Voorbeelden hiervan zijn anti-drugsoperaties, ondersteunen bij reddingsacties en noodhulp leveren bij orkanen. 

Na de aankomst in de St. Annabaai van Willemstad vindt de begroeting plaats door onder meer gouverneur Lucille George-Wout, met aansluitend het welkomstceremonieel voor het bezoek aan Curaçao.

Curaçao, donderdag 2 februari

In Willemstad start het bezoek met een wandeling over de Pontjesbrug naar het Brionplein, waar de Koning het startschot geeft voor de inschrijving van de Koningsspelen. Kinderen van het funderend onderwijs (basisschool) doen mee aan sportwedstrijden op het plein. Aansluitend bezoekt het gezelschap de wijk Otrobanda, waar zij onderweg spreken met bewoners, kunstenaars en muzikale optredens bekijken. Aansluitend vindt een lunch plaats met Curaçaose autoriteiten in het Gouvernementspaleis.

In de middag bezoekt het Koninklijk gezelschap de wijken Punda en Scharloo. In Punda slaat de Koning een munt ter markering van 25 jaar Willemstad als UNESCO Werelderfgoed-stad. Ook beschilderen zij een Chichi, een typisch Curaçaose sculptuur die de verantwoordelijke oudere zus in het gezin symboliseert. Vervolgens lopen zij door de wijk Scharloo, met straatkunst, muziek en sportprojecten voor jongeren. De rondgang eindigt op de Prinses Amaliabrug, waar het gezelschap luistert naar de voor de Prinses gecomponeerde Wals Amalia.

In de avond vindt een diner plaats bij de Kathedraal van Doornen, met éénentwintig Curaçaoënaars die veel betekenen voor de maatschappij. Het aantal gasten staat symbool voor het 21-jarig huwelijk van het Koninklijk Paar die dag.

Curaçao, vrijdag 3 februari

In de ochtend bezoekt het Koninklijk gezelschap Landhuis Knip, op de voormalige plantage waar Tula in 1795 de slavenopstand startte. Zij bekijken een voorstelling over de opstand en spreken met nazaten van tot slaaf gemaakten. Aansluitend brengen zij een bezoek aan Hofi Mango, een voormalige suikerplantage dat nu een natuurpark is, waar onder meer een hoveniersopleiding is opgezet.

‘s Middags wonen de Koning, Koningin Máxima en de Prinses van Oranje op het strand van Cas Abao een presentatie bij van de Sea Turtle Conservation en Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) over beschermde zeegebieden en het behoud van de schildpaddenpopulatie.

Ter afsluiting van het bezoek aan Curaçao vindt in de avond een ‘Tumba Muziekconcert’ plaats met carnavalsoptredens op het Brionplein. De avond wordt georganiseerd ter ere van wijlen Boy Dap, die als de koning van de Tumba wordt beschouwd, een dans- en muziekstijl die zijn oorsprong vindt in Afrika. 

Sint Maarten, maandag 6 februari

Op Sint Maarten worden de Koning, Koningin Máxima en de Prinses van Oranje op Princess Juliana International Airport welkom geheten door gouverneur Ajamu Baly van Sint Maarten. De eerste dag van het bezoek aan Sint Maarten staat onder meer in het teken van de opbouw van het eiland na de verwoestingen van orkaan Irma in september 2017. Het gezelschap bezoekt de luchthaven die momenteel nog wordt herbouwd. Ook wordt een bezoek gebracht aan hulp- en rampenbestrijdingsdiensten waar het Koninklijk Paar en de Prinses van Oranje assisteren tijdens een rampenoefening. Vervolgens bezoeken zij het SXM Medical Center. Dit ziekenhuis vervult een belangrijke regiofunctie en behandelt ook veel patiënten van Sint Eustatius en Saba. Het Koninklijk Paar en de Prinses spreken met patiënten en worden aansluitend bijgepraat over de uitbreiding van het ziekenhuis. Aansluitend vindt een lunch plaats met de ministerraad.

In de middag bezoekt het gezelschap de muurschilderingenroute Color Me SXM in Philipsburg. Deze murals hebben tot doel de leefbaarheid in Philipsburg te verbeteren nu veel panden nog altijd leegstaan of beschadigd zijn na de orkaan. Ter afsluiting van de dag presenteert Sint Maarten haar culturele leven tijdens een wandeling en met een concert op de Boardwalk van Philipsburg.

Sint Maarten, dinsdag 7 februari

Het Koninklijk Paar en de Prinses van Oranje bezoeken in de ochtend Fort Amsterdam. Hier gaan zij tijdens een vogelexpeditie op zoek naar de bruine pelikaan, de nationale vogel van het eiland. Ook krijgen zij uitleg over de historie van het fort. Vervolgens ontmoeten zij leden van het parlement en jeugdparlement van Sint Maarten. Bij woonvoorziening White and Yellow Cross bezoeken zij de dagbesteding van ouderen en mensen met een beperking. Aansluitend gaat het gezelschap naar een wetenschapsbeurs waar basisschoolleerlingen en middelbare scholieren hun oplossingen voor het plasticafvalprobleem op het eiland presenteren.

In de middag bezoeken de Koning, Koningin Máxima en de Prinses van Oranje Resources for Community Resilience (R4CR). R4CR financiert met middelen van de Wereldbank projecten gericht op de wederopbouw van Sint Maarten na Irma. Het gezelschap gaat in gesprek met vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld over hun projecten en met jongeren over hun werkzaamheden bij diverse organisaties. Vervolgens bezoeken het Koninklijk Paar en de Prinses een schooltuinenproject waar zij spreken met scholieren over het werk in de tuin en over het belang van tuinieren op hun mentale gezondheid. In het Emilio Wilson Park vertellen scholieren over hun dromen voor de toekomst van Sint Maarten en planten zij in aanwezigheid van het gezelschap gele salie. Gele salie is de nationale bloem van het eiland. Aansluitend bezoeken de Koning, Koningin Máxima en de Prinses van Oranje St. Peters Hill waar zij uitleg krijgen over natuurbehoud op Sint Maarten. Deze bergtop grenst aan het Franse deel van het eiland. De middag wordt afgesloten met het bijwonen van een baseballtoernooi van jongeren.

In de avond bezoekt het gezelschap een receptie van de gouverneur en ontmoeten zij diverse inwoners van Sint Maarten.

Sint Eustatius, woensdag 8 februari

Op Sint Eustatius wordt het Koninklijk gezelschap ontvangen door regeringscommissaris Alida Francis en spreken zij met autoriteiten. Tijdens een wandeling door de historische kern van Oranjestad ontmoeten zij diverse Statianen die vertellen over hun leven op het eiland. Ook wordt tijdens deze wandeling stilgestaan bij het slavernijverleden. Vervolgens sluiten het Koninklijk Paar en de Prinses van Oranje aan bij een debat met jongeren waarin wordt ingegaan op de toekomst van jongeren op het eiland. 

Na een lunch met diverse inwoners van Sint Eustatius bezoeken de Koning, Koningin Máxima en de Prinses van Oranje Zeelandia Beach waar zij uitleg krijgen over natuurbeheer op het eiland en over de jaarlijkse Beach Clean Up van Statia-doet. Vervolgens bezoekt het gezelschap een gemeenschapstuin waar zij in gesprek gaan met agrariërs over de voedselvoorziening op Sint Eustatius. Doordat veel voedsel wordt geïmporteerd zijn de prijzen hoog en is er een tekort aan verse producten op het eiland. Aansluitend neemt het gezelschap deel aan een basketbaltraining met scholieren. Het bezoek aan Sint Eustatius wordt afgesloten met een manifestatie in Fort Oranje die in het teken staat van cultureel erfgoed van Sint Eustatius.

Saba, donderdag 9 februari

Het bezoek wordt afgesloten op Saba. Na de ontvangst door de gezaghebber Jonathan Johnson krijgen de Koning, Koningin Máxima en de Prinses van Oranje uitleg over de energievoorziening op Saba. Saba streeft ernaar de komende jaren energieneutraal te worden. Aansluitend krijgen zij in het dorp Zion’s Hill uitleg over kantklossen, een traditie op Saba. Tijdens een wandeling door het dorp Windwardside ontmoeten het Koninklijk Paar en de Prinses diverse inwoners. Ouderen voeren een toneelvoorstelling op en kunstenaars en ondernemers vertellen over hun werkzaamheden. Ook bezoeken de Koning, Koningin Máxima en de Prinses het Harry L. Johnson Museum waar zij uitleg krijgen over het leven op Saba door de jaren heen.

Na een lunch met de autoriteiten van Saba bezoeken zij in de middag in St. Johns het Expertise Education Center Saba (EC2) dat kwetsbare scholieren ondersteunt. Deze organisatie won in 2021 een Appeltje van Oranje van het Oranje Fonds. Vervolgens vertrekt het gezelschap naar de haven waar zij een toelichting krijgt op de bouwplannen voor de nieuwe haven van het eiland. Aansluitend vertellen wetenschappers over het project met Diadema-zee-egels. Deze zee-egels helpen koraalriffen te herstellen door algen te eten die het koraal overwoekeren. Tot slot gaan de Koning, Koningin Máxima en de Prinses van Oranje naar het dorp The Bottom waar zij sporten met kinderen op het grootste Cruijff Court ter wereld. 

RVD, nr. 3